Leiderschap. Makkelijker gezegd dan gedaan.

Leiderschap. Makkelijker gezegd dan gedaan.

by | apr 25, 2023 | Grensoverschrijdend gedrag, Inclusie, Patronen doorbreken, Psychologische veiligheid, Teaminterventies

 

We begeleidden twee jaar geleden een team met een mega olifant.
Een niet functionerend afdelingshoofd.

Toen we individueel met de MT leden spraken kwam die olifant al snel op tafel.
Het afdelingshoofd werd beschreven als grillig, chaotisch en onvoorspelbaar.
Ieder van de MT leden had zo zijn eigen redenen om het afdelingshoofd geen feedback te geven.

De één omdat ze nog op een tijdelijk contract functioneerde,
de ander omdat eerdere pogingen niks uithaalde.
We spraken ook een MT lid die zich geïntimideerd en bang voelde.

MT coaching

De eerste MT sessie die we begeleidde, verliep hoopvol.
Het afdelingshoofd ontving feedback van drie MT leden.
Weliswaar nog voorzichtige feedback,
maar concreet genoeg voor het afdelingshoofd om haar lessen uit te trekken.

Met vallen en opstaan maakte het MT samen stappen.
Het afdelingshoofd bleef achter.

Daardoor werd pijnlijk zichtbaar hoe andere MT leden
Steeds meer overnamen van het afdelingshoofd.
Haar fouten wegpoetsten, onhandige uitspraken naar medewerkers goed praatten,
gesprekken en overleggen van haar overnamen.
Alles om de teams goed te laten draaien.

Al die reddingsacties vielen de MT leden steeds zwaarder.
Hun eigen werk ging immers ook gewoon door.
En het werkte contraproductief.
Want hoe meer zij aan het redden waren
hoe grilliger en onvoorspelbaarder het afdelingshoofd werd.

Ook wij kwamen tot de conclusie dat op deze afdeling weinig
zou verbeteren zolang dit afdelingshoofd er was.

Pijnlijk besluit

We besloten om een signaal naar onze opdrachtgever af te geven.
Daarvoor moesten we eerst onze pijnlijke conclusie met het afdelingshoofd delen.

Haar gepijnigde blik vergeten we niet snel.
Dit zijn de momenten dat ons vak even niet zo leuk is.
Het zijn de momenten dat we de dader in onszelf hebben in te zetten.
Onze onschuld en relatief veilige positie in organisaties achter ons moeten laten.
Doelbewust iemand pijn moeten doen.

Voor ons was het nog relatief makkelijk om onze verantwoordelijkheid
als opdrachtnemer op te pakken.

Voor de MT leden was het niet te doen.
Twee van hen zijn vertrokken. Ze konden er niet meer tegen.
Ze waren klaar met het gedrag van hun leidinggevende.
De rest bleef redden,
zodat hun teams er minimaal onder zouden leiden.

Ze spraken de leidinggevende wel aan op haar gedrag,
en bleven haar ook de hand boven het hoofd houden.

Niemand zocht het hogerop met zijn klachten.

Niemand wilde het ontslag van het afdelingshoofd op zijn geweten hebben.
Zelfs niet als ze er zelf aan onderdoor zouden gaan.

Leiderschap vraagt daderschap

Hilbrand Westra, legt leiderschap uit in drie woorden,
afgekort als EVA.

EVA staat voor
Eigenaarschap
Verantwoordelijkheid en
(gepaste) Actie

Hij maakt expliciet onderscheid tussen de begrippen
eigenaarschap en verantwoordelijkheid,
waarbij hij eigenaarschap uitlegt als dat wat je je vanuit jouw rol toe-eigent.

Verantwoordelijkheid gaat over het nemen van de (mogelijke)
consequenties van dat eigenaarschap.

Beide hebben invloed op het gedrag, ofwel de actie, die je laat zien.
Afgestemde Actie betekent dat wat je doet past binnen de dan gegeven situatie.
Dit wordt ook wel contextueel congruent genoemd.

Deze MT leden voelden duidelijk eigenaarschap
voor het creëren van een werkplek
waar hun medewerkers goed en prettig kunnen functioneren
én ze voelden eigenaarschap voor het functioneren van het MT als geheel.

Echter, ze waren vooralsnog onvoldoende bereid
tot het nemen van verantwoordelijkheid voor de mogelijke consequenties.

Dat leidde tot actie met de handrem erop.

EVA betekent in dit geval dat MT leden
de confrontatie aangaan met hun leidinggevende.

All the way gaan,
door bij haar aan te geven dat ze geen vertrouwen hebben
in haar functioneren als afdelingshoofd.

Dat ze dermate last hebben van haar gedrag
Dat ze ’s avonds huilend of met pijn in hun buik in bed liggen.
Dat ze al tien keer overwogen hebben te stoppen met hun baan
omdat ze er zo onder gebukt gaan.
Dat ze besloten hebben er melding van te gaan maken.
Dat ze dat ook doen.
Dat ze zich realiseren in welk pakket ze hun leidinggevende
én zichzelf daarmee brengen.

Dat ze bereid zijn daar de volle verantwoordelijkheid voor te nemen
en de consequenties van te dragen.
Zelfs als dat hun eigen ontslag betekent.
Omdat het beter is voor de hele afdeling.

Dat is gepaste actie.
Dat is leiderschap.

Ga er maar aan staan.

Niks doen, niks zeggen

Niks doen, niks zeggen

by | okt 28, 2022 | Luie teamcoaching, Ongeschreven regels, Psychologische veiligheid, Teaminterventies, Veiligheid in teams

 

Ting ting ting!
Ester tikt tegen haar glaasje.

“Yogajufspeech!” roepen een paar mensen in koor.
De sfeer zit er goed in tijdens deze yoga zeilreis.

Er ontstaan mooie verbindingen in de groep.
Er wordt naar elkaar omgekeken.
Lief en leed wordt gedeeld.
Platte grappen gemaakt.

Het duurt even voordat Ester de aandacht krijgt.

Spanning aanvoelen

“Er is er nog iets dat ik aan jullie wil voorleggen.”
Ze begint aan een redelijk lange inleiding.
“Sommige mensen zijn er enorm fan van en ik weet dat anderen het weer minder leuk vinden… Maar het blijkt altijd ook heel fijn….”

En dan komt ie

“Vaak lassen we tijdens zo’n week als deze één stiltemoment in de ochtend in…”

Terwijl Ester doorpraat over
de verschillende soorten en smaken,
de voordelen en effecten
van een stiltemoment,
wordt het in de groep opvallend wat stiller.

Dan volgen er vragen.
“Bedoel je dan alleen stil zijn of ook echt uit contact?”
“Hoe lang dan?”

Ester geeft aan dat ze nog gaat bekijken wat ze doet.
Hoe lang en in welke vorm.
Daarmee geeft ze aan dat het besluit bij haar ligt.
Ze wil enkel even polsen hoe iedereen erin staat
zodat ze een vorm kan kiezen die passend is.

Als de spanning toeneemt

Het rumoer in de groep neemt nu toe.
Er zijn onderonsjes en wat luidere uitingen.
Iemand vertelt me hoe ongemakkelijk de stilte voor haar bleek op een eerdere reis.
“Ik hou niet zo van dat ongemakkelijke gevoel”
Ik schiet onmiddellijk in de overtuigstand,
alleen heb ik dat op dat moment niet door.
“Op zich is er niks mis met ongemak, toch?”
Ik hoor het mezelf daarna luid nog eens herhalen,
zodat meer groepsleden het horen.

Als de optie ‘tot en met het ontbijt’ langskomt
groeit de opstandigheid bij een paar mensen.

“Ik wil verbinden met anderen tijdens het ontbijt.
Dat kan ik niet in stilte.”

Daarop volgt weer een onderonsje:
“Ik heb eens drie dagen in stilte in een klooster gezeten.
Daar is dit niks bij.”

Inmiddels heb ik wat afstand genomen.
Ik zit erbij en kijk ernaar.

Ik zie dat de ingezette beweging zich herhaalt.
Er ontstaat een sfeer waarin meer mensen elkaar,
hoewel heel vriendelijk en met oog voor de ander,
aan het overtuigen zijn.
Een paar groepsleden wordt juist steeds stiller.

Afdwalen

We lijken allemaal uit het oog te verliezen
met welk doel Ester ons het stiltemoment voorlegde.
Ze wilde enkel een beeld krijgen hoe mensen erin zaten.
Wij zijn niet de beslissers.
Dat is Ester.

Ester blijft er redelijk rustig onder.
Ze glimlacht.
Alsof ze denkt: dat stiltemoment lijkt me een heel goed idee.

“Laten we het gewoon verder bij Ester laten.
En haar een besluit laten nemen.”
Stel ik voor.
Zoals wel vaker, komt het er volgens mij iets te dominant uit.

“Dat besluit jij nu even voor de groep” wordt er gegrapt.
“Volgens mij gaf Ester vanaf het begin aan dat
zij een besluit ging nemen en onze input daarin meeneemt.” Zeg ik.

Ester glimlacht alleen maar.

De discussie gaat vervolgens gewoon weer verder.

“Dit is blogwaardig” zegt Ester tegen me.
“Hmmm, ik geloof dat ik gelijk mijn laptop er maar bij pak” besluit ik.

Patronen in teams als het spannend wordt

Ik moet denken aan wat ik in organisaties ook vaak zie gebeuren.
Mensen worden uitgenodigd om input te geven,
zodat één of meer mensen dat mee kunnen nemen in de besluitvorming,
en schieten onmiddellijk in de reflex van elkaar overtuigen.
De zo gekoesterde verbinding verdwijnt daarmee onbedoeld naar de achtergrond.

Maar een ander patroon is misschien nog veel interessanter.

Als het spannend wordt in een groep,
schieten mensen vaak in allerlei rationalisaties.
Met het hoofd wordt beredeneerd waarom het voorstel
een goed of juist slecht idee is.

Er wordt bovendien veel tekst geproduceerd.
Gek genoeg haalt praten ons juist weg bij waar het over moet gaan.
Zolang er veel gepraat wordt hoef je niet te voelen waar het in de kern om gaat.
Hoe meer gepraat wordt hoe minder ruimte er is
om echt te ervaren wat je ergens van vindt, wat je voelt,
welke kern geraakt wordt.
Daar is namelijk weinig tot geen ruimte voor.

Door over elkaar heen te buitelen met goed bedoelde teksten,
werpen we onbewust allerlei rookgordijnen op.

Zie je een chaotische discussie ontstaan?
Meestal is dat een teken dat er ongemak speelt
of emoties zijn die onuitgesproken blijven.

Op de korte termijn lijkt het makkelijker
erbij weg te blijven dan er naartoe te gaan.

Zodra iemand dat ongemak of pijnpunt of de olifant in de kamer benoemt
ontstaan allerlei tegenbewegingen.

Hoe herken je de patronen?

We noemen een paar van die uitingsvormen die we vaak in teams zien:

  • meningen buitelen over elkaar, zonder dat er echt verbinding gemaakt wordt
  • grappen maken
  • elkaar overtuigen
  • voor elkaar zorgen
  • men laat één of twee collega’s het vuile werk opknappen om bij de koffieautomaat te zeggen dat ze het ook zo ervaren
  • men duikt en masse op die ene collega die zo stoer is de eigen emoties te benoemen (“wat goed dat je zo kwetsbaar optelt!”), maar daar vervolgens helemaal alleen in blijft staan (dat laat hij voortaan dus ook wel uit zijn hoofd).
  • Een aantal mensen trekt zich terug en wordt steeds stiller. Niemand die het op lijkt te merken.

En als je die onrust en chaos opmerkt, wat kun je daar dan mee?

Twee tips

Zie die onrust als signaal om bij jezelf te rade te gaan:
welke emoties spelen nu bij mij?
Daarna kun je besluiten of het nodig is nog iets te zeggen.
En of dat een inhoudelijke of juist een meer emotionele boodschap moet worden.

Terugkijkend realiseer ik me dat ik helemaal niks had hoeven zeggen.
Het had niks toegevoegd.

Onderzoek ook welke sentimenten er bij anderen lijken te leven.
Gewoon, door achterover te leunen, rond te kijken en je open te stellen.

Dit is het lastigste deel:
daag jezelf uit om met die sentimenten van anderen niets te hoeven doen.

Alleen ruimte geven en luisteren.
Zelfs doorvragen en samenvatten is vaak helemaal niet nodig.

En nee, niets doen en niet reageren is niet onaardig.
Sterker nog: het brengt de broodnodige verbinding,
onder andere omdat er veel minder tekst geproduceerd wordt.

Je komt veel sneller tot resultaten.

’s Avonds deelt Ester haar besluit.
“Tot na de yogales is het stil.”

Na de stilte

Na de yoga zitten we samen aan het ontbijt.
Het is stiller dan anders.
Relaxter, zo voelt het.
Ester vraagt ons hoe de stilteochtend voor ons was.
Er ontstaat een totaal ander gesprek dan de dag ervoor.

Een paar mensen delen hun beleving.
Niet hun mening of opvatting.

De rest luistert en is stil.
Er is rust en aandacht.

Het duurt nog geen drie minuten.

Als de olifant in de kamer blijft staan

Als de olifant in de kamer blijft staan

by | Jun 13, 2022 | Patronen doorbreken, Psychologische veiligheid, Teaminterventies

 

Nou, daar staat ie dan.
Een levensgrote olifant.
En hij is net zo eng als gevreesd.

Het conflict dat al jaren als een bom onder het team sluimerde
komt er met volle kracht uit.
In al haar lelijkheid.

Van een conflict tussen twee mensen
is het gegroeid naar een situatie waarin kampen gekozen zijn,
geroddeld en kwaadgesproken wordt.

Er is niets meer over van de constructieve sfeer
waarin het team ooit begon.
Twee kemphanen staan tegenover elkaar.
Geen oogcontact.
Alleen een hoop vuiligheid in de communicatie.
Elke nuance ontbreekt.
Tranen vloeien.

“Ik baal zo enorm dat we nu weer aan het werk moeten.”
Merkt een collega op.
Collega’s knikken bevestigend.
Andere kijken nog verdwaasd voor zich uit.

En ik?
Ik vraag me vertwijfeld af of deze olifant het waard was
om onder het tapijt vandaan te trekken.
Sommige olifanten kun je er maar beter onder laten.
Dat we vandaag die olifant niet uit de weg geruimd krijgen
staat als een paal boven water.

Ik pieker over wat ik hen nog kan bieden
om het enige afronding te geven.
Zachter te maken.

Ik realiseer me dat dat niet kan.
De olifant staat in volle glorie
middenin het team.
Het voelt als een terugslag maar het is een stap.
Een klote stap maar hij was onvermijdelijk.

Ik besluit af te ronden met de check-out vraag:
“welke stap hebben jullie vandaag met elkaar gezet?”

“Het voelt kut, maar dit moest gebeuren”
“Dit sluimerde al jaren. Het moest een keer op tafel”
“…..”
“Het voelt nu meer als een teamprobleem.”
“We hebben dit allemaal laten gebeuren”

We sluiten af met afspraken over
hoe ze met de olifant willen omgaan in de praktijk.

Ze spreken af om extra naar elkaar om te zien.
Regelmatig te informeren hoe het gaat met de ander.
Ze leggen elkaar een verbod op om inhoudelijk
terug te komen op het conflict en alles wat daarover gezegd is.
Er wordt enkel naar emoties gevraagd.
Iedereen steekt een hand op ter bevestiging van deze afspraken.

En dan gaan ze aan het werk.

En ik?
Ik loop nog enigszins beduusd naar buiten.
Veel indrukken te verwerken.
Ik stap op mijn fiets
en richt mijn gezicht naar de zon.

Het team heeft een dijk van een leidinggevende, bedenk ik me.
Het is gaat hoe dan ook goedkomen met dit team.

Wil je hulpmiddelen bij het bespreekbaar maken van kleine en grote olifanten in teams?
Wij ontwikkelden een nieuw teamspel: Olifant in de kamer. Klik hier om het te bestellen.

Op 23 augustus organiseren we een trainingsdag rond de werkvormen bij onze beide spellen (het spel der ongeschreven regels en Olifant in de kamer), voor een eenmalig aantrekkelijke prijs. Klik hier voor meer informatie.

Over Firijn

Firijn ontgrendelt de kracht van groepen.

Er zit zoveel meer in een soepel werkend team. Meer plezier, meer inzet, meer commitment, meer snelheid en vooral: meer resultaat. In omzet, in klanttevredenheid, in prestaties, in efficiency, in kwaliteit. Om dat er uit te halen, moet je soms wél stevig ingrijpen. En dan heb je aan ons een goeie.
We hebben een behoorlijk afwijkende werkwijze van de meeste andere coaches.

In alles wat we doen nemen we de groep als geheel als uitgangspunt – niet het individu. Omdat we geloven dat échte verandering, verandering die blijft, alleen in de onderlinge dynamiek kan plaatsvinden. Het is de interactie die teams kan bouwen en breken.

Ben je geïnteresseerd geraakt? Aarzel in dat geval niet om contact met ons op te nemen. Wij zijn er voor je. En voor je team.

Teamcoaching? Nee joh, ga bowlen!

Teamcoaching? Nee joh, ga bowlen!

by | mei 18, 2022 | Psychologische veiligheid, Teaminterventies

 

“Het is goed als we als team eens met elkaar kunnen zitten. Dat heeft dit team nu echt nodig. Fijn, als je daar iets in kan betekenen.”

Ik ben in gesprek met een leidinggevende van een administratief team. In Corona-tijd hebben veel mensen thuisgewerkt. En ook nu zien mensen elkaar weinig want iedereen is op verschillende momenten op kantoor aanwezig. Ze zijn elkaar een beetje uit het oog verloren. Nu heeft dit nog niet direct effect op de resultaten, maar de eerste kleine barstjes in de samenwerking beginnen zichtbaar te worden. Er ontstaan kleine irritaties, niet alles wordt meer uitgesproken en er wordt soms over in plaats van met elkaar gesproken.

Om te voorkomen dat de kleine irritaties uitgroeien tot grote problemen wil de leidinggevende graag een dag met het team aan de slag. Hiervoor is ze op zoek naar externe begeleiding. Dan kan ze zelf gewoon meedoen.

Een positieve dag

“Ik wil wel graag dat het een positieve dag wordt. Een beetje leuk en luchtig mag wat mij betreft wel. Het hoeft niet zo’n psychologische praatsessie te worden.”

Inwendig glimlach ik. Wij horen dit soort opmerkingen wel vaker. Leidinggevenden gaan graag met hun team aan de slag, maar willen voorkomen dat een teamdag uitloopt op een groot drama. Heel begrijpelijk uiteraard.

“Ik kan natuurlijk niet garanderen dat het een positieve dag wordt” zeg ik
“Dat hangt er helemaal vanaf of er iets speelt in de onderstroom. En gesprekken over de onderstroom kunnen luchtig verlopen, maar soms ook zwaar worden.
En wanneer er helemaal niets van groot belang speelt in de onderstroom kun je je ook afvragen of je wel met een teamcoach aan de slag wilt. Als de resultaten prima zijn en er slechts wat kleine irritaties zijn vooral omdat mensen elkaar weinig hebben gezien kun je ook voor een alternatief kiezen.”

Het alternatief

De leidinggevende is benieuwd naar dit alternatief.

Met een stalen gezicht zeg ik
“Je kunt ook gewoon gaan bowlen,
Of borrelen, uit eten, of varen in een bootje.”

Stil kijk ik de leidinggevende aan.
Ik merk dat ik het grappig vind, maar ook spannend.
Ik merk het aan mijn adem. Die houd ik in.
Ben ik hier nou mijn eigen bedrijf uit de markt aan het prijzen?

“Hoezo?” vraagt ze.

Opnieuw verbinden

“Nou, heel eerlijk, klinkt het alsof jouw team het nodig heeft
om wat tijd met elkaar door te brengen.
Tijd waarin ze kunnen bijkletsen,
waarin ze kunnen delen wat ze heeft beziggehouden de afgelopen tijd.
Gewoon weer de onderlinge band versterken.
De praatjes die je normaal bij de koffieautomaat hebt,
in de lunchpauze
of als je na een overleg nog even staat na te praten.
Die hebben mensen de afgelopen tijd gemist.
We zien dat teams daardoor wat uit elkaar kunnen groeien.
Natuurlijk kun je dan een teamcoach inhuren, graag zelfs,
maar je kunt je ook afvragen of een gezellige dag
met veel ruimte voor informeel contact niet net zo effectief is” geef ik aan.

De leidinggevende glimlacht.
“Dat is ook niet commercieel!
Maar ik denk wel dat je gelijk hebt.
Hoewel ik bowlen gruwelijk vind.
Misschien moeten we eerst eens beginnen met een leuk teamuitje.
Dan kunnen we daarna altijd nog kijken of het nog nodig is
om met jou aan de slag te gaan.”

“Dat lijkt mij een uitstekend plan.”

Informeel contact doet wonderen

Twee maanden later heb ik opnieuw contact met de leidinggevende.
Ze hebben met het team een wandeling gemaakt langs het strand,
waarna ze lekker zijn gaan eten.
De sfeer was heerlijk ontspannen, er werd veel gelachen en van irritaties was geen sprake.

“Zelfs op de werkvloer lijkt het veel soepeler te lopen” zegt de leidinggevende bijna verbaasd. “Wat een beetje informeel contact kan doen”.

 

 

 

 

 

 

Over Firijn

Firijn ontgrendelt de kracht van groepen.

Er zit zoveel meer in een soepel werkend team. Meer plezier, meer inzet, meer commitment, meer snelheid en vooral: meer resultaat. In omzet, in klanttevredenheid, in prestaties, in efficiency, in kwaliteit. Om dat er uit te halen, moet je soms wél stevig ingrijpen. En dan heb je aan ons een goeie.
We hebben een behoorlijk afwijkende werkwijze van de meeste andere coaches.

In alles wat we doen nemen we de groep als geheel als uitgangspunt – niet het individu. Omdat we geloven dat échte verandering, verandering die blijft, alleen in de onderlinge dynamiek kan plaatsvinden. Het is de interactie die teams kan bouwen en breken.

Ben je geïnteresseerd geraakt? Aarzel in dat geval niet om contact met ons op te nemen. Wij zijn er voor je. En voor je team.

Gouden tips voor een duurzaam goede samenwerking

Gouden tips voor een duurzaam goede samenwerking

by | feb 8, 2022 | Inclusie, Psychologische veiligheid, Resultaatgericht samenwerken

 

Vaak schrijven wij over teams met gedoe. Daar worden we ook voor gevraagd. Geloof het of niet, gedoe vinden we leuk.

Maar vandaag een happy story.
Over samenwerking die vloeit.
Die van onszelf!

We delen graag een paar ingrediënten
die onze samenwerking succesvol maakt én houdt.
Ze helpen ons in ons ondernemerschap en vakmanschap,

Als je ons dus zou vragen wat je kunt doen om te investeren in fijne samenwerkingsrelaties, dan hebben we de volgende tips:

1. Laat de bovenstroom op tijd meegroeien met de actuele situatie
2. Besluit jaarlijks waarop je elkaar mag scherp houden en aanspreken
3. Accepteer elkaars draakachtige eigenschappen
4. Wees helder en expliciet over wie waarin beter is dan de ander
5. Bespreek minimaal eens per jaar jullie samenwerkingspatronen
6. Wees mild bij fouten en blunders
7. Blijf lief en attent voor elkaar

Laat de bovenstroom meegroeien

Eén van onze ongeschreven regels in de eerste jaren van onze samenwerking was ‘multi-tasken is bij ons heel normaal’. Het werkte voor ons. We gingen waar de energie op zat en hadden heerlijk chaotische overleggen. Dat gaat nu niet meer. Er gebeurt teveel tegelijk in ons bedrijf. We werden er gek van. Dit jaar is ons toverwoord ‘structuur’. We maken onderscheid tussen strategische, tactische en operationele overlegvormen, werken met (redelijk) strakke agenda’s en we werken samen met allerlei mensen die ons ondersteunen. Als we onszelf geen heidagen hadden gegund en gewoon door hadden gebuffeld, dan waren we elkaar vast inmiddels in de haren gevlogen.

Besluit jaarlijks waar je elkaar op scherp houdt

Aanspreken en feedback geven is een hot item in ieder team. Ons advies: maak het klein. Kies voor een bepaalde periode één tot maximaal drie focuspunten waar je elkaar op scherp gaat houden. Bij ons is dat structuur, energie (doen we nog genoeg waar we energie van krijgen?) en de werk privé balans (het nemen van vrije dagen). Elke drie maanden evalueren we die kort. Zo loopt er nooit iets echt uit de klauwen.

Accepteer elkaars draak-achtige eigenschappen

Toen wij overwogen met elkaar een bedrijf te starten, gingen we praten met anderen die ons voorgegaan waren. Annemieke sprak Rob van Meurs. Hij gaf één advies dat is blijven hangen: “de eigenschappen die je nu al storend vindt aan de ander, die worden niet beter. Ze worden alleen maar irritanter. Daar moet je echt rekening mee houden. Slik die drol, want het verandert toch niet.” Een briljant advies wat ons betreft. Het bewustzijn van dit gegeven, maakt al dat je je minder aan de ander irriteert.

Wie is waar beter in?

Voor ons best een spannend onderwerp. De eerste jaren waren we vooral bezig met het bouwen aan de gemeenschappelijkheid. Maar waarin onderscheiden we ons nou? En een stap verder: wie is waar nu beter in? Léonie is beter in het bieden van een stevige, veilige bedding in groepen, waarbij teams de ruimte voelen en nemen om zich naar elkaar uit te spreken. Annemieke is scherper in het uitspreken van haar observaties. Meer pitbull als het gaat om zaken die op tafel moeten komen in teams. Wij merken hoe waardevol het is om elkaar daarvoor de credits te geven. En erop te kunnen vertrouwen dat je elkaar aanvult en dus niet alles alleen hoeft te dragen.

Minimaal elk jaar de hei op

Twee keer per jaar doen wij het zelfs. En dan drie dagen. We eten, wandelen, sporten én werken aan in plaats van in onze zaak. Het is een moment van her-ijken, op tijd patronen opmerken die niet wenselijk zijn én bestendigen wat er is en vooral moet blijven. Hiermee onderhouden we de samenwerking en sturen we tijdig bij op zaken die anders moeten. Onmisbaar voor ieder zichzelf respecterend team wat ons betreft.

Wees mild bij fouten en blunders

Mildheid wordt vaak verward met accepteren of negeren. Wij leren van fouten, maar blijven er niet eindeloos over mekkeren met elkaar. We zijn mild én scherp tegelijk, als het gaat om ervaringen waar van te leren valt.

Blijf lief en attent voor elkaar

Dit is bij ons soms een aandachtspunt. Vooral in het dagelijkse werk. We hebben nogal een cowboy mentaliteit als team. Dan starten we de dag gelijk met korte zakelijke appjes in plaats van ‘goedemorgen, lekker geslapen?!’. Het zijn die kleine attenties die het verschil maken. Kleine momenten van verbinden. Zo belangrijk.

Kijk eens op welke punten jij nog meer verschil kunt maken voor jouw collega’s.

 

Wil je verder geinspireerd worden? We organiseren op 24 juni iets bijzonders, samen met Annelies Meijers.
Een klein, intiem event voor teamcoaches. Met vakidioten die gul hun kennis en kunde delen en samen met jou gaan spelen rond het thema ’tegenbewegingen in teams’.

Kom je ook?! Klik hier voor meer informatie en inschrijven.

Over Firijn

Firijn ontgrendelt de kracht van groepen.

Er zit zoveel meer in een soepel werkend team. Meer plezier, meer inzet, meer commitment, meer snelheid en vooral: meer resultaat. In omzet, in klanttevredenheid, in prestaties, in efficiency, in kwaliteit. Om dat er uit te halen, moet je soms wél stevig ingrijpen. En dan heb je aan ons een goeie.
We hebben een behoorlijk afwijkende werkwijze van de meeste andere coaches.

In alles wat we doen nemen we de groep als geheel als uitgangspunt – niet het individu. Omdat we geloven dat échte verandering, verandering die blijft, alleen in de onderlinge dynamiek kan plaatsvinden. Het is de interactie die teams kan bouwen en breken.

Ben je geïnteresseerd geraakt? Aarzel in dat geval niet om contact met ons op te nemen. Wij zijn er voor je. En voor je team.

Grensoverschrijdend gedrag écht aanpakken

Grensoverschrijdend gedrag écht aanpakken

by | Jan 26, 2022 | Grensoverschrijdend gedrag, Psychologische veiligheid, Teaminterventies

 

De afgelopen weken is er veel te doen geweest over grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer. Ook wij komen in ons werk met teams geregeld grensoverschrijdend gedrag tegen. Dat gaat niet altijd om seksueel getint grensoverschrijdend gedrag. Veel vaker gaat het over het gebruik van ongepaste taal (scheldwoorden), schreeuwen, elkaar volledig negeren (niet groeten als je binnenkomt) of humor gebruiken die over grenzen gaat. Soms zo hoog oplopend dat mensen zich ziek moeten melden van de stress die het met zich meebrengt.

Daders en slachtoffers

Teams en leidinggevenden die we spreken hebben de neiging om het team vervolgens te verdelen in daders en slachtoffers.

Dat zien we ook in de samenleving terug rond de casus TVOH zullen we maar zeggen.

De vermeende daders worden publiekelijk gelyncht of gesteund. Bij de slachtoffers gebeurt hetzelfde. De toon die, gelukkig maar, steeds meer overheerst in het publiekelijk debat over grensoverschrijdend gedrag is ‘gedraag je binnen de grenzen die passen bij je kennelijke machtspositie’.

Ook wordt gekeken naar de leidinggevenden. Die moeten het goede voorbeeld geven. En natuurlijk moeten ze het gedrag opmerken en hun medewerkers keihard aanpakken. Daar zou de sleutel liggen.

Allemaal mooi.

Alleen verandert er wezenlijk niets met deze kijk op de zaak en de aanpak die erbij hoort.

Er zijn, in onze visie, een aantal obstakels waar geen rekening mee wordt gehouden.

Leidinggevenden zijn er meestal niet bij als het gedrag plaatsvindt.

Leidinggevenden zijn steeds meer op afstand. Je denkt toch niet dat er seksistische grappen worden gemaakt als de baas erbij is?! Tenzij de baas ze zelf maakt. En dan zal ie zijn medewerkers vast niet aanspreken.

‘Daders’ komen er al jaren mee weg

Gedrag als in casus TVOH kan alleen in deze mate voorkomen als het al jaren gedoogd is. Juist vanwege hun machtspositie, zijn de daders niet gewend aangesproken te worden. Ze zijn er meestal ook weinig gevoelig voor, is onze ervaring.

De weinige tegenspraak die ze krijgen zorgt er in de praktijk meestal niet voor dat hun gedrag daadwerkelijk verandert. Het zijn vaak mensen met aanzien en invloed, door hun positie of door hun houding. Niet alleen naar de buitenwereld, maar ook binnen hun eigen team hebben ze aanzien en invloed. Het aanspreken of tegenspreken van deze daders zou zomaar consequenties kunnen hebben voor jouw eigen werk. Denk bijvoorbeeld aan vervelende roosters krijgen, achterhouden van belangrijk informatie of het ontnemen van carrièrekansen.

Over de slachtoffers is al veel gezegd. Van hen vragen dat ze de situatie veranderen is in veel gevallen niet fair.

Hoe zorg je dan wél dat grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer gestopt wordt?

De groep Zwitserland

Wij constateren dat in het debat rond TVOH een grote groep overgeslagen wordt en letterlijk buiten beeld blijft. Namelijk die van de omstanders. Mensen die er al die jaren bij waren en niets hebben gedaan.

Mensen die hebben meegelachen om die foute grap, die hebben weggekeken bij de pesterijtjes, mensen die niets gezegd hebben van die ongewenste aanraking bij hun collega. Terwijl ze het ongemak voelden. Ze wisten dondersgoed dat het niet door de beugel kon.

Als collega’s zeggen ‘Ja, het is nu eenmaal een heethoofd of een viespeuk’. Dan weet je dat er omstanders waren.

In ons werk als teamcoach zijn wij deze groep Zwitserland gaan noemen. De groep die min of meer neutraal of afzijdig blijft in de situatie. Soms sputteren ze wel. Maar nooit hard en duidelijk genoeg om het te laten stoppen.

Deze groep komt zelden in beeld in organisaties. Iedereen heeft het over de daders en slachtoffers.

Voor ons is deze groep nu juist de sleutel tot verandering.

Zwitserland blijft graag neutraal. Logisch ook. Inmenging loopt niet altijd goed af.

Waarom zou je ook?

Jij doet toch niks?

Hoe je een cultuur van grensoverschrijdend gedrag verandert

Herken jij je in Zwitserland? Stop dan eens met niets doen als je ziet dat grenzen worden overschreden.

Laat van je horen!

Juist nu. Het onderwerp is hot.
Mensen realiseren zich nu meer dan ooit welk gedrag acceptabel is op de werkvloer en welk gedrag niet.
De kans dat je nu wél serieus genomen wordt als je je uitspreekt tegen die collega is daarmee veel groter geworden. De kans dat je bijval krijgt ook.

We geven een aantal tips.

  1. Spreek je uit. Niet subtiel en ook niet in een enorm verhaal verpakt. Kort en helder: “Hé joh, dit vind ik echt over de grens, die opmerking van je.”
  2. Wanneer je merkt dat een collega belachelijk wordt gemaakt door andere collega’s, vraag je dan hardop af: “Ben ik de enige die dit niet zo passend vind?” of “Het kan aan mij liggen maar ik vind de manier waarop jullie nu praten niet oké? Hoe kijken anderen daarnaar?”
  3. Richt je daarbij vooral tot andere collega’s die in de Zwitserlandgroep zitten. Het is namelijk belangrijk om andere mensen uit te nodigen zich ook uit te spreken. Hoe meer mensen aangeven dat ze het gedrag niet (meer) passend vinden hoe groter de groepsdruk wordt om ander gedrag te gaan laten zien.

Een probleem van iedereen

Grensoverschrijdend gedrag is een cultuurprobleem, werd ook in het debat vaak opgemerkt.
Klopt als een bus wat ons betreft. Maar pak het dan ook aan als cultuurprobleem. Maak het van iedereen.

Onze handen jeuken om Zwitserland nog vaker te mogen wakker schudden!

 

 

Wil je verder geinspireerd worden? We organiseren op 24 juni iets bijzonders, samen met Annelies Meijers.
Een klein, intiem event voor teamcoaches. Met vakidioten die gul hun kennis en kunde delen en samen met jou gaan spelen rond het thema ’tegenbewegingen in teams’.

Kom je ook?! Klik hier voor meer informatie en inschrijven.

Over Firijn

Firijn ontgrendelt de kracht van groepen.

Er zit zoveel meer in een soepel werkend team. Meer plezier, meer inzet, meer commitment, meer snelheid en vooral: meer resultaat. In omzet, in klanttevredenheid, in prestaties, in efficiency, in kwaliteit. Om dat er uit te halen, moet je soms wél stevig ingrijpen. En dan heb je aan ons een goeie.
We hebben een behoorlijk afwijkende werkwijze van de meeste andere coaches.

In alles wat we doen nemen we de groep als geheel als uitgangspunt – niet het individu. Omdat we geloven dat échte verandering, verandering die blijft, alleen in de onderlinge dynamiek kan plaatsvinden. Het is de interactie die teams kan bouwen en breken.

Ben je geïnteresseerd geraakt? Aarzel in dat geval niet om contact met ons op te nemen. Wij zijn er voor je. En voor je team.