Als de olifant in de kamer blijft staan

Als de olifant in de kamer blijft staan

by | Jun 13, 2022 | Patronen doorbreken, Psychologische veiligheid, Teaminterventies

 

Nou, daar staat ie dan.
Een levensgrote olifant.
En hij is net zo eng als gevreesd.

Het conflict dat al jaren als een bom onder het team sluimerde
komt er met volle kracht uit.
In al haar lelijkheid.

Van een conflict tussen twee mensen
is het gegroeid naar een situatie waarin kampen gekozen zijn,
geroddeld en kwaadgesproken wordt.

Er is niets meer over van de constructieve sfeer
waarin het team ooit begon.
Twee kemphanen staan tegenover elkaar.
Geen oogcontact.
Alleen een hoop vuiligheid in de communicatie.
Elke nuance ontbreekt.
Tranen vloeien.

“Ik baal zo enorm dat we nu weer aan het werk moeten.”
Merkt een collega op.
Collega’s knikken bevestigend.
Andere kijken nog verdwaasd voor zich uit.

En ik?
Ik vraag me vertwijfeld af of deze olifant het waard was
om onder het tapijt vandaan te trekken.
Sommige olifanten kun je er maar beter onder laten.
Dat we vandaag die olifant niet uit de weg geruimd krijgen
staat als een paal boven water.

Ik pieker over wat ik hen nog kan bieden
om het enige afronding te geven.
Zachter te maken.

Ik realiseer me dat dat niet kan.
De olifant staat in volle glorie
middenin het team.
Het voelt als een terugslag maar het is een stap.
Een klote stap maar hij was onvermijdelijk.

Ik besluit af te ronden met de check-out vraag:
“welke stap hebben jullie vandaag met elkaar gezet?”

“Het voelt kut, maar dit moest gebeuren”
“Dit sluimerde al jaren. Het moest een keer op tafel”
“…..”
“Het voelt nu meer als een teamprobleem.”
“We hebben dit allemaal laten gebeuren”

We sluiten af met afspraken over
hoe ze met de olifant willen omgaan in de praktijk.

Ze spreken af om extra naar elkaar om te zien.
Regelmatig te informeren hoe het gaat met de ander.
Ze leggen elkaar een verbod op om inhoudelijk
terug te komen op het conflict en alles wat daarover gezegd is.
Er wordt enkel naar emoties gevraagd.
Iedereen steekt een hand op ter bevestiging van deze afspraken.

En dan gaan ze aan het werk.

En ik?
Ik loop nog enigszins beduusd naar buiten.
Veel indrukken te verwerken.
Ik stap op mijn fiets
en richt mijn gezicht naar de zon.

Het team heeft een dijk van een leidinggevende, bedenk ik me.
Het is gaat hoe dan ook goedkomen met dit team.

Wil je hulpmiddelen bij het bespreekbaar maken van kleine en grote olifanten in teams?
Wij ontwikkelden een nieuw teamspel: Olifant in de kamer. Klik hier om het te bestellen.

Op 23 augustus organiseren we een trainingsdag rond de werkvormen bij onze beide spellen (het spel der ongeschreven regels en Olifant in de kamer), voor een eenmalig aantrekkelijke prijs. Klik hier voor meer informatie.

Over Firijn

Firijn ontgrendelt de kracht van groepen.

Er zit zoveel meer in een soepel werkend team. Meer plezier, meer inzet, meer commitment, meer snelheid en vooral: meer resultaat. In omzet, in klanttevredenheid, in prestaties, in efficiency, in kwaliteit. Om dat er uit te halen, moet je soms wél stevig ingrijpen. En dan heb je aan ons een goeie.
We hebben een behoorlijk afwijkende werkwijze van de meeste andere coaches.

In alles wat we doen nemen we de groep als geheel als uitgangspunt – niet het individu. Omdat we geloven dat échte verandering, verandering die blijft, alleen in de onderlinge dynamiek kan plaatsvinden. Het is de interactie die teams kan bouwen en breken.

Ben je geïnteresseerd geraakt? Aarzel in dat geval niet om contact met ons op te nemen. Wij zijn er voor je. En voor je team.

Teamcoaching? Nee joh, ga bowlen!

Teamcoaching? Nee joh, ga bowlen!

by | mei 18, 2022 | Psychologische veiligheid, Teaminterventies

 

“Het is goed als we als team eens met elkaar kunnen zitten. Dat heeft dit team nu echt nodig. Fijn, als je daar iets in kan betekenen.”

Ik ben in gesprek met een leidinggevende van een administratief team. In Corona-tijd hebben veel mensen thuisgewerkt. En ook nu zien mensen elkaar weinig want iedereen is op verschillende momenten op kantoor aanwezig. Ze zijn elkaar een beetje uit het oog verloren. Nu heeft dit nog niet direct effect op de resultaten, maar de eerste kleine barstjes in de samenwerking beginnen zichtbaar te worden. Er ontstaan kleine irritaties, niet alles wordt meer uitgesproken en er wordt soms over in plaats van met elkaar gesproken.

Om te voorkomen dat de kleine irritaties uitgroeien tot grote problemen wil de leidinggevende graag een dag met het team aan de slag. Hiervoor is ze op zoek naar externe begeleiding. Dan kan ze zelf gewoon meedoen.

Een positieve dag

“Ik wil wel graag dat het een positieve dag wordt. Een beetje leuk en luchtig mag wat mij betreft wel. Het hoeft niet zo’n psychologische praatsessie te worden.”

Inwendig glimlach ik. Wij horen dit soort opmerkingen wel vaker. Leidinggevenden gaan graag met hun team aan de slag, maar willen voorkomen dat een teamdag uitloopt op een groot drama. Heel begrijpelijk uiteraard.

“Ik kan natuurlijk niet garanderen dat het een positieve dag wordt” zeg ik
“Dat hangt er helemaal vanaf of er iets speelt in de onderstroom. En gesprekken over de onderstroom kunnen luchtig verlopen, maar soms ook zwaar worden.
En wanneer er helemaal niets van groot belang speelt in de onderstroom kun je je ook afvragen of je wel met een teamcoach aan de slag wilt. Als de resultaten prima zijn en er slechts wat kleine irritaties zijn vooral omdat mensen elkaar weinig hebben gezien kun je ook voor een alternatief kiezen.”

Het alternatief

De leidinggevende is benieuwd naar dit alternatief.

Met een stalen gezicht zeg ik
“Je kunt ook gewoon gaan bowlen,
Of borrelen, uit eten, of varen in een bootje.”

Stil kijk ik de leidinggevende aan.
Ik merk dat ik het grappig vind, maar ook spannend.
Ik merk het aan mijn adem. Die houd ik in.
Ben ik hier nou mijn eigen bedrijf uit de markt aan het prijzen?

“Hoezo?” vraagt ze.

Opnieuw verbinden

“Nou, heel eerlijk, klinkt het alsof jouw team het nodig heeft
om wat tijd met elkaar door te brengen.
Tijd waarin ze kunnen bijkletsen,
waarin ze kunnen delen wat ze heeft beziggehouden de afgelopen tijd.
Gewoon weer de onderlinge band versterken.
De praatjes die je normaal bij de koffieautomaat hebt,
in de lunchpauze
of als je na een overleg nog even staat na te praten.
Die hebben mensen de afgelopen tijd gemist.
We zien dat teams daardoor wat uit elkaar kunnen groeien.
Natuurlijk kun je dan een teamcoach inhuren, graag zelfs,
maar je kunt je ook afvragen of een gezellige dag
met veel ruimte voor informeel contact niet net zo effectief is” geef ik aan.

De leidinggevende glimlacht.
“Dat is ook niet commercieel!
Maar ik denk wel dat je gelijk hebt.
Hoewel ik bowlen gruwelijk vind.
Misschien moeten we eerst eens beginnen met een leuk teamuitje.
Dan kunnen we daarna altijd nog kijken of het nog nodig is
om met jou aan de slag te gaan.”

“Dat lijkt mij een uitstekend plan.”

Informeel contact doet wonderen

Twee maanden later heb ik opnieuw contact met de leidinggevende.
Ze hebben met het team een wandeling gemaakt langs het strand,
waarna ze lekker zijn gaan eten.
De sfeer was heerlijk ontspannen, er werd veel gelachen en van irritaties was geen sprake.

“Zelfs op de werkvloer lijkt het veel soepeler te lopen” zegt de leidinggevende bijna verbaasd. “Wat een beetje informeel contact kan doen”.

 

 

 

 

 

 

Over Firijn

Firijn ontgrendelt de kracht van groepen.

Er zit zoveel meer in een soepel werkend team. Meer plezier, meer inzet, meer commitment, meer snelheid en vooral: meer resultaat. In omzet, in klanttevredenheid, in prestaties, in efficiency, in kwaliteit. Om dat er uit te halen, moet je soms wél stevig ingrijpen. En dan heb je aan ons een goeie.
We hebben een behoorlijk afwijkende werkwijze van de meeste andere coaches.

In alles wat we doen nemen we de groep als geheel als uitgangspunt – niet het individu. Omdat we geloven dat échte verandering, verandering die blijft, alleen in de onderlinge dynamiek kan plaatsvinden. Het is de interactie die teams kan bouwen en breken.

Ben je geïnteresseerd geraakt? Aarzel in dat geval niet om contact met ons op te nemen. Wij zijn er voor je. En voor je team.

Gouden tips voor een duurzaam goede samenwerking

Gouden tips voor een duurzaam goede samenwerking

by | feb 8, 2022 | Inclusie, Psychologische veiligheid, Resultaatgericht samenwerken

 

Vaak schrijven wij over teams met gedoe. Daar worden we ook voor gevraagd. Geloof het of niet, gedoe vinden we leuk.

Maar vandaag een happy story.
Over samenwerking die vloeit.
Die van onszelf!

We delen graag een paar ingrediënten
die onze samenwerking succesvol maakt én houdt.
Ze helpen ons in ons ondernemerschap en vakmanschap,

Als je ons dus zou vragen wat je kunt doen om te investeren in fijne samenwerkingsrelaties, dan hebben we de volgende tips:

1. Laat de bovenstroom op tijd meegroeien met de actuele situatie
2. Besluit jaarlijks waarop je elkaar mag scherp houden en aanspreken
3. Accepteer elkaars draakachtige eigenschappen
4. Wees helder en expliciet over wie waarin beter is dan de ander
5. Bespreek minimaal eens per jaar jullie samenwerkingspatronen
6. Wees mild bij fouten en blunders
7. Blijf lief en attent voor elkaar

Laat de bovenstroom meegroeien

Eén van onze ongeschreven regels in de eerste jaren van onze samenwerking was ‘multi-tasken is bij ons heel normaal’. Het werkte voor ons. We gingen waar de energie op zat en hadden heerlijk chaotische overleggen. Dat gaat nu niet meer. Er gebeurt teveel tegelijk in ons bedrijf. We werden er gek van. Dit jaar is ons toverwoord ‘structuur’. We maken onderscheid tussen strategische, tactische en operationele overlegvormen, werken met (redelijk) strakke agenda’s en we werken samen met allerlei mensen die ons ondersteunen. Als we onszelf geen heidagen hadden gegund en gewoon door hadden gebuffeld, dan waren we elkaar vast inmiddels in de haren gevlogen.

Besluit jaarlijks waar je elkaar op scherp houdt

Aanspreken en feedback geven is een hot item in ieder team. Ons advies: maak het klein. Kies voor een bepaalde periode één tot maximaal drie focuspunten waar je elkaar op scherp gaat houden. Bij ons is dat structuur, energie (doen we nog genoeg waar we energie van krijgen?) en de werk privé balans (het nemen van vrije dagen). Elke drie maanden evalueren we die kort. Zo loopt er nooit iets echt uit de klauwen.

Accepteer elkaars draak-achtige eigenschappen

Toen wij overwogen met elkaar een bedrijf te starten, gingen we praten met anderen die ons voorgegaan waren. Annemieke sprak Rob van Meurs. Hij gaf één advies dat is blijven hangen: “de eigenschappen die je nu al storend vindt aan de ander, die worden niet beter. Ze worden alleen maar irritanter. Daar moet je echt rekening mee houden. Slik die drol, want het verandert toch niet.” Een briljant advies wat ons betreft. Het bewustzijn van dit gegeven, maakt al dat je je minder aan de ander irriteert.

Wie is waar beter in?

Voor ons best een spannend onderwerp. De eerste jaren waren we vooral bezig met het bouwen aan de gemeenschappelijkheid. Maar waarin onderscheiden we ons nou? En een stap verder: wie is waar nu beter in? Léonie is beter in het bieden van een stevige, veilige bedding in groepen, waarbij teams de ruimte voelen en nemen om zich naar elkaar uit te spreken. Annemieke is scherper in het uitspreken van haar observaties. Meer pitbull als het gaat om zaken die op tafel moeten komen in teams. Wij merken hoe waardevol het is om elkaar daarvoor de credits te geven. En erop te kunnen vertrouwen dat je elkaar aanvult en dus niet alles alleen hoeft te dragen.

Minimaal elk jaar de hei op

Twee keer per jaar doen wij het zelfs. En dan drie dagen. We eten, wandelen, sporten én werken aan in plaats van in onze zaak. Het is een moment van her-ijken, op tijd patronen opmerken die niet wenselijk zijn én bestendigen wat er is en vooral moet blijven. Hiermee onderhouden we de samenwerking en sturen we tijdig bij op zaken die anders moeten. Onmisbaar voor ieder zichzelf respecterend team wat ons betreft.

Wees mild bij fouten en blunders

Mildheid wordt vaak verward met accepteren of negeren. Wij leren van fouten, maar blijven er niet eindeloos over mekkeren met elkaar. We zijn mild én scherp tegelijk, als het gaat om ervaringen waar van te leren valt.

Blijf lief en attent voor elkaar

Dit is bij ons soms een aandachtspunt. Vooral in het dagelijkse werk. We hebben nogal een cowboy mentaliteit als team. Dan starten we de dag gelijk met korte zakelijke appjes in plaats van ‘goedemorgen, lekker geslapen?!’. Het zijn die kleine attenties die het verschil maken. Kleine momenten van verbinden. Zo belangrijk.

Kijk eens op welke punten jij nog meer verschil kunt maken voor jouw collega’s.

 

Wil je verder geinspireerd worden? We organiseren op 24 juni iets bijzonders, samen met Annelies Meijers.
Een klein, intiem event voor teamcoaches. Met vakidioten die gul hun kennis en kunde delen en samen met jou gaan spelen rond het thema ‘tegenbewegingen in teams’.

Kom je ook?! Klik hier voor meer informatie en inschrijven.

Over Firijn

Firijn ontgrendelt de kracht van groepen.

Er zit zoveel meer in een soepel werkend team. Meer plezier, meer inzet, meer commitment, meer snelheid en vooral: meer resultaat. In omzet, in klanttevredenheid, in prestaties, in efficiency, in kwaliteit. Om dat er uit te halen, moet je soms wél stevig ingrijpen. En dan heb je aan ons een goeie.
We hebben een behoorlijk afwijkende werkwijze van de meeste andere coaches.

In alles wat we doen nemen we de groep als geheel als uitgangspunt – niet het individu. Omdat we geloven dat échte verandering, verandering die blijft, alleen in de onderlinge dynamiek kan plaatsvinden. Het is de interactie die teams kan bouwen en breken.

Ben je geïnteresseerd geraakt? Aarzel in dat geval niet om contact met ons op te nemen. Wij zijn er voor je. En voor je team.

Grensoverschrijdend gedrag écht aanpakken

Grensoverschrijdend gedrag écht aanpakken

by | Jan 26, 2022 | Grensoverschrijdend gedrag, Psychologische veiligheid, Teaminterventies

 

De afgelopen weken is er veel te doen geweest over grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer. Ook wij komen in ons werk met teams geregeld grensoverschrijdend gedrag tegen. Dat gaat niet altijd om seksueel getint grensoverschrijdend gedrag. Veel vaker gaat het over het gebruik van ongepaste taal (scheldwoorden), schreeuwen, elkaar volledig negeren (niet groeten als je binnenkomt) of humor gebruiken die over grenzen gaat. Soms zo hoog oplopend dat mensen zich ziek moeten melden van de stress die het met zich meebrengt.

Daders en slachtoffers

Teams en leidinggevenden die we spreken hebben de neiging om het team vervolgens te verdelen in daders en slachtoffers.

Dat zien we ook in de samenleving terug rond de casus TVOH zullen we maar zeggen.

De vermeende daders worden publiekelijk gelyncht of gesteund. Bij de slachtoffers gebeurt hetzelfde. De toon die, gelukkig maar, steeds meer overheerst in het publiekelijk debat over grensoverschrijdend gedrag is ‘gedraag je binnen de grenzen die passen bij je kennelijke machtspositie’.

Ook wordt gekeken naar de leidinggevenden. Die moeten het goede voorbeeld geven. En natuurlijk moeten ze het gedrag opmerken en hun medewerkers keihard aanpakken. Daar zou de sleutel liggen.

Allemaal mooi.

Alleen verandert er wezenlijk niets met deze kijk op de zaak en de aanpak die erbij hoort.

Er zijn, in onze visie, een aantal obstakels waar geen rekening mee wordt gehouden.

Leidinggevenden zijn er meestal niet bij als het gedrag plaatsvindt.

Leidinggevenden zijn steeds meer op afstand. Je denkt toch niet dat er seksistische grappen worden gemaakt als de baas erbij is?! Tenzij de baas ze zelf maakt. En dan zal ie zijn medewerkers vast niet aanspreken.

‘Daders’ komen er al jaren mee weg

Gedrag als in casus TVOH kan alleen in deze mate voorkomen als het al jaren gedoogd is. Juist vanwege hun machtspositie, zijn de daders niet gewend aangesproken te worden. Ze zijn er meestal ook weinig gevoelig voor, is onze ervaring.

De weinige tegenspraak die ze krijgen zorgt er in de praktijk meestal niet voor dat hun gedrag daadwerkelijk verandert. Het zijn vaak mensen met aanzien en invloed, door hun positie of door hun houding. Niet alleen naar de buitenwereld, maar ook binnen hun eigen team hebben ze aanzien en invloed. Het aanspreken of tegenspreken van deze daders zou zomaar consequenties kunnen hebben voor jouw eigen werk. Denk bijvoorbeeld aan vervelende roosters krijgen, achterhouden van belangrijk informatie of het ontnemen van carrièrekansen.

Over de slachtoffers is al veel gezegd. Van hen vragen dat ze de situatie veranderen is in veel gevallen niet fair.

Hoe zorg je dan wél dat grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer gestopt wordt?

De groep Zwitserland

Wij constateren dat in het debat rond TVOH een grote groep overgeslagen wordt en letterlijk buiten beeld blijft. Namelijk die van de omstanders. Mensen die er al die jaren bij waren en niets hebben gedaan.

Mensen die hebben meegelachen om die foute grap, die hebben weggekeken bij de pesterijtjes, mensen die niets gezegd hebben van die ongewenste aanraking bij hun collega. Terwijl ze het ongemak voelden. Ze wisten dondersgoed dat het niet door de beugel kon.

Als collega’s zeggen ‘Ja, het is nu eenmaal een heethoofd of een viespeuk’. Dan weet je dat er omstanders waren.

In ons werk als teamcoach zijn wij deze groep Zwitserland gaan noemen. De groep die min of meer neutraal of afzijdig blijft in de situatie. Soms sputteren ze wel. Maar nooit hard en duidelijk genoeg om het te laten stoppen.

Deze groep komt zelden in beeld in organisaties. Iedereen heeft het over de daders en slachtoffers.

Voor ons is deze groep nu juist de sleutel tot verandering.

Zwitserland blijft graag neutraal. Logisch ook. Inmenging loopt niet altijd goed af.

Waarom zou je ook?

Jij doet toch niks?

Hoe je een cultuur van grensoverschrijdend gedrag verandert

Herken jij je in Zwitserland? Stop dan eens met niets doen als je ziet dat grenzen worden overschreden.

Laat van je horen!

Juist nu. Het onderwerp is hot.
Mensen realiseren zich nu meer dan ooit welk gedrag acceptabel is op de werkvloer en welk gedrag niet.
De kans dat je nu wél serieus genomen wordt als je je uitspreekt tegen die collega is daarmee veel groter geworden. De kans dat je bijval krijgt ook.

We geven een aantal tips.

  1. Spreek je uit. Niet subtiel en ook niet in een enorm verhaal verpakt. Kort en helder: “Hé joh, dit vind ik echt over de grens, die opmerking van je.”
  2. Wanneer je merkt dat een collega belachelijk wordt gemaakt door andere collega’s, vraag je dan hardop af: “Ben ik de enige die dit niet zo passend vind?” of “Het kan aan mij liggen maar ik vind de manier waarop jullie nu praten niet oké? Hoe kijken anderen daarnaar?”
  3. Richt je daarbij vooral tot andere collega’s die in de Zwitserlandgroep zitten. Het is namelijk belangrijk om andere mensen uit te nodigen zich ook uit te spreken. Hoe meer mensen aangeven dat ze het gedrag niet (meer) passend vinden hoe groter de groepsdruk wordt om ander gedrag te gaan laten zien.

Een probleem van iedereen

Grensoverschrijdend gedrag is een cultuurprobleem, werd ook in het debat vaak opgemerkt.
Klopt als een bus wat ons betreft. Maar pak het dan ook aan als cultuurprobleem. Maak het van iedereen.

Onze handen jeuken om Zwitserland nog vaker te mogen wakker schudden!

 

 

Wil je verder geinspireerd worden? We organiseren op 24 juni iets bijzonders, samen met Annelies Meijers.
Een klein, intiem event voor teamcoaches. Met vakidioten die gul hun kennis en kunde delen en samen met jou gaan spelen rond het thema ‘tegenbewegingen in teams’.

Kom je ook?! Klik hier voor meer informatie en inschrijven.

Over Firijn

Firijn ontgrendelt de kracht van groepen.

Er zit zoveel meer in een soepel werkend team. Meer plezier, meer inzet, meer commitment, meer snelheid en vooral: meer resultaat. In omzet, in klanttevredenheid, in prestaties, in efficiency, in kwaliteit. Om dat er uit te halen, moet je soms wél stevig ingrijpen. En dan heb je aan ons een goeie.
We hebben een behoorlijk afwijkende werkwijze van de meeste andere coaches.

In alles wat we doen nemen we de groep als geheel als uitgangspunt – niet het individu. Omdat we geloven dat échte verandering, verandering die blijft, alleen in de onderlinge dynamiek kan plaatsvinden. Het is de interactie die teams kan bouwen en breken.

Ben je geïnteresseerd geraakt? Aarzel in dat geval niet om contact met ons op te nemen. Wij zijn er voor je. En voor je team.

Een teamcoach is geen Eva Jinek!

Een teamcoach is geen Eva Jinek!

by | apr 24, 2021 | Luie teamcoaching, Patronen doorbreken, Psychologische veiligheid, Teaminterventies

Vragen stellen is als teamcoach heel belangrijk. Maar het stellen van veel vragen is geen garantie dat een team ook werkelijk in beweging komt. 

“Kun jij jouw blik ondertitelen, David?”
David kijkt me aan. En haalt zijn schouders op.
De rest van het team richt zich nu naar mij.
Ze zijn benieuwd hoe ik dit ga oplossen.

Vragen stellen

Nu houd ik wel van een uitdaging.
Dus vraag ik David opnieuw:
“Die blik die je net trok kun je die toelichten?”
“Nou gewoon” zegt David.
“Hoe bedoel je gewoon?“ vraag ik neutraal.
“Ik vind het allemaal erg lang duren.” Geeft David aan.
“Wat precies vind je lang duren, David?”
“Nou, dit overleg en het hele proces enzo.”
“Wat zou jij dan willen?” vraag ik.
Het lijkt erop dat we een goed gesprek hebben.
De rest van het team kijkt doodstil toe.

Eva Jinek-alarmbel

Dan gaat mijn Eva Jinek-alarmbel af.

Misschien moet ik die even uitleggen.

De Eva Jinek-alarmbel betekent voor mij
dat ik, als teamcoach, heel veel vragen stel.
Meestal gericht op één persoon uit de groep.
Misschien zelfs wel fantastisch goede vragen.
Dat voelt best lekker, want je voelt dat er zaken worden uitgesproken.

Maar daar help ik het team niet verder mee.

Nu ja, de meningen zijn erover verdeeld.

Hoe je een team wel helpt!

Maar wij vinden dat je een team beter helpt
door ze te leren elkaar die briljante vragen te stellen.

Natuurlijk kun je het best een keer eentje voordoen,
maar daarna moeten ze toch echt zélf aan de bak.

Want anders hebben ze prima gesprekken als jij er bij bent.
Maar zodra jij weg bent worden die spannende vragen niet meer gesteld.
Worden er weer aannames gedaan zonder te checken of die kloppen.
Dan valt het team gewoon weer keihard terug in de oude patronen.
Ze hebben immers niet zelf geleerd hoe ze die op kunnen lossen met elkaar.

Een andere vraag

Zodra ik me bewust ben van de Eva Jinek-alarmbel moet ik hard aan de slag.
Eerst met al die stemmetjes in mijn hoofd
die zeggen dat het stom is dat ik weer in deze valkuil ben getrapt
of dat het wel lang duurde voordat ik het in de gaten kreeg.
Als ik me heb herpakt, gelukkig binnen een paar tellen,
stel ik een andere vraag.

“Wat valt jullie op aan dit gesprek?”

Het blijft stil.

“Dat jij allerlei vragen stelt?” probeert Sheima.
Ik knik.
“Zouden jullie die vragen ook aan elkaar kunnen stellen?” vraag ik.
“Tuurlijk” zegt John stoer.

“Wil je het eens proberen, John?” moedig ik aan.

“Nou, David, ik ben eerlijk gezegd best benieuwd hoe jij kijkt naar
die nieuwe werkwijze die we hebben geïntroduceerd.”

David haalt zijn schouders op.
“Daar wil ik best iets over zeggen.
Ik vind het op dit moment waardeloos.”

“Wat vind je precies waardeloos?” vraagt John door.

Achterover leunen

Wat volgt is een gesprek waarbij teamleden
de één na de andere vraag stellen.
Ik ga steeds verder achterover leunen.
Er worden vragen gesteld in plaats van aannames
te doen of voor elkaar in te vullen.
Langzamerhand komt er steeds meer verbinding.

Ondertussen moet ik wel even verwerken dat ik niet langer nodig ben.
Want een team dat je nodig heeft of lijkt te hebben
is best een lekker gevoel.

Toch weet ik dat dit ze verder helpt.

Over Firijn

Firijn ontgrendelt de kracht van groepen.

Er zit zoveel meer in een soepel werkend team. Meer plezier, meer inzet, meer commitment, meer snelheid en vooral: meer resultaat. In omzet, in klanttevredenheid, in prestaties, in efficiency, in kwaliteit. Om dat er uit te halen, moet je soms wél stevig ingrijpen. En dan heb je aan ons een goeie.
We hebben een behoorlijk afwijkende werkwijze van de meeste andere coaches.

In alles wat we doen nemen we de groep als geheel als uitgangspunt – niet het individu. Omdat we geloven dat échte verandering, verandering die blijft, alleen in de onderlinge dynamiek kan plaatsvinden. Het is de interactie die teams kan bouwen en breken.

Ben je geïnteresseerd geraakt? Aarzel in dat geval niet om contact met ons op te nemen. Wij zijn er voor je. En voor je team.

Wil je meer verhalen en tips over hoe je met minder energie meer uit je samenwerking kunt halen?

Samenwerken voor gevorderden staat boordevol herkenbare teamverhalen, met praktische tips om van elke samenwerking een feestje te maken. Bestel hier de paperback of het e-book.

Firijn Boek Samenwerken voor Gevorderden
Boek bestellen
Firijn Boek Samenwerken voor Gevorderden
E-book bestellen

Het dilemma van veiligheid in teams

Het dilemma van veiligheid in teams

by | apr 8, 2021 | Luie teamcoaching, Patronen doorbreken, Psychologische veiligheid, Teaminterventies

Psychologische veiligheid in teams. Belangrijk om aandacht aan te besteden. Maar soms kapen teamleden onbedoeld het hele teamproces door te schermen met uitspraken als ‘het is hier onveilig’. Soms moet je onveiligheid in een team juist opzoeken om de veiligheid te doen terugkeren.

“Het is ook niet veilig genoeg in dit team
om elkaar feedback te geven.” Zegt Maria.

“Wie herkent zich daarin?” vraag ik
Er gaan handen omhoog.

Lia vult aan: “je weet hier nooit bij wie het allemaal terecht komt.”

“Welke vragen roept dit op, die je aan elkaar wilt stellen?” probeer ik.
Het blijft stil.
Ze kijken me glazig aan.

Ik begin te snappen waarom het hier onveilig is.
Ik ben net een half uur binnen
en de eerste patronen rondom veiligheid zijn zichtbaar.

De patronen

De grootste monden in het team spreken feiten-taal (het is …).

Ook spreken ze veelal namens het hele team (“wij vinden…”)
Ik voel weinig ruimte voor tegenspraak.

Verder wordt gesproken over roddel en achterklap
waar niemand in het bijzonder op aangesproken wordt.

Tot slot stelt niemand vragen.
Tussen de regels door wordt van alles gezegd
en niemand vraagt door.

Over onveilig gesproken!

Eigen lijf als instrument

Ik voel onrust in mijn onderbuik.
Spanning in mijn kaken.

Ik kijk rond en zie dat ik niet de enige ben last van spanning heeft.

Alles in mij zegt dat ik dit niet hardop moet zeggen,
dan gaat vast mijn kop eraf.

Ik raap mijn moed bij elkaar.

“Ik ben nu een half uur binnen
en ik voel de spanning in mijn lijf stijgen.
Zijn er meer mensen die dat hebben?”

Allerlei alerte ogen kijken me aan nu.
Het blijft nog even stil.

Dan gaan er voorzichtige handen omhoog,
van teamleden die nog weinig gezegd hebben.
Er komen nog geen woorden.

Ik kijk naar Noor.
Noor kijkt boos.

Steeds praten over veiligheid creëert onveiligheid

“Noor, wat gaat er allemaal door jouw hoofd?”

“Nou, eerlijk gezegd heb ik het idee
dat we ook wel een big deal maken
van die veiligheid.
Dat ik soms denk: kunnen we niet gewoon aan het werk.
Al dat gelul over elkaar en over de sfeer.
Daarom had ik ook helemaal geen zin in deze bijeenkomst.”

“Heb je het idee dat praten over onveiligheid helpt?”

Noor aarzelt even.

“Nee, ik heb het idee dat het daar juist onveiliger van wordt.
Iedereen trekt onmiddellijk de handrem aan
en er wordt juist niks meer openlijk besproken”

“Wil je eens toetsen hoe jouw collega’s daar naar kijken?”

“Ja, dat wil ik wel.
Hoe denken jullie daarover?
Zou het kunnen dat we het juist onveilig maken
door het er steeds over te hebben?”

“Nou, dat denk ik niet.” Zegt Maria fel.
Andere teamleden gaan weer in terug in hun hok.
Het valt meteen stil.
“Dan zal het wel aan mij liggen” zegt Noor.

“Heb je iedereen gehoord nu?” vraag ik aan Noor.

“Nee, ik geloof het niet.” Antwoordt Noor.

“Ik wil er wel wat over zeggen….”
Begint Laura voorzichtig.

Excuses om niet te bewegen

“Ik denk dat Noor misschien een punt heeft.
We zitten hier omdat we allemaal willen werken
aan een gezondere aanspreekcultuur in ons team.
Dan helpt het niet als we maar over onveiligheid blijven praten.
Misschien moeten we dat ook niet steeds als excuus blijven aanvoeren
om elkaar niet aan te spreken.”

Ze kijkt onzeker rond.

“Ja, ik vind het heel spannend om dat te zeggen merk ik…”

“Nou ik vind het nogal wat dat je zegt dat we het als excuus gebruiken” zegt Maria.

“Maar ze heeft wel een punt.” Reageert Mark.
“Zolang we blijven roepen dat het onveilig is
en dat we daarom elkaar niet aanspreken,
komen we nooit verder.”

“Sterker nog” vul ik aan.
“Door steeds over onveiligheid te spreken en het als reden te gebruiken
om geen feedback te geven, hou je de onveiligheid in stand.
Want de oordelen druipen van jullie communicatie af.
Ze worden alleen niet uitgesproken.”

Psychologische veiligheid herstellen

Ik deel mijn observaties van de start van de bijeenkomst.
Langzaam maar zeker beginnen meer kwartjes te vallen bij het team.

“Hoe is het nu met de veiligheid gesteld?” vraag ik.

“Nou je zo zegt: stukken beter” zegt Mark.
“Er komen geluiden op tafel die ik nooit eerder hoorde.
Nog een beetje voorzichtig maar het begin is er.
En volgens mij wordt er ook beter geluisterd.”

De meeste teamleden knikken opgelucht mee.

Maria nog niet.
Die is stiller dan ooit.

Bert merkt het gelukkig op.
“Maria, je bent zo stil..”

“Laat me maar even.
Ik moet het nog even op me in laten werken.”

Niemand begint gelukkig met sussen of pamperen.
Het is goed zo.

Voor nu dan.

Over Firijn

Firijn ontgrendelt de kracht van groepen.

Er zit zoveel meer in een soepel werkend team. Meer plezier, meer inzet, meer commitment, meer snelheid en vooral: meer resultaat. In omzet, in klanttevredenheid, in prestaties, in efficiency, in kwaliteit. Om dat er uit te halen, moet je soms wél stevig ingrijpen. En dan heb je aan ons een goeie.
We hebben een behoorlijk afwijkende werkwijze van de meeste andere coaches.

In alles wat we doen nemen we de groep als geheel als uitgangspunt – niet het individu. Omdat we geloven dat échte verandering, verandering die blijft, alleen in de onderlinge dynamiek kan plaatsvinden. Het is de interactie die teams kan bouwen en breken.

Ben je geïnteresseerd geraakt? Aarzel in dat geval niet om contact met ons op te nemen. Wij zijn er voor je. En voor je team.

Wil je meer verhalen en tips over hoe je met minder energie meer uit je samenwerking kunt halen?

Samenwerken voor gevorderden staat boordevol herkenbare teamverhalen, met praktische tips om van elke samenwerking een feestje te maken. Bestel hier de paperback of het e-book.

Firijn Boek Samenwerken voor Gevorderden
Boek bestellen
Firijn Boek Samenwerken voor Gevorderden
E-book bestellen