“Ik weet echt niet hoe ik ze in beweging krijg.
Het zijn stuk voor stuk allemaal toppers.
Maar zet ze bij elkaar en er is geen land met ze te bezeilen.
Sterker nog, ze vechten elkaar de tent uit.
Ik heb dit al met iedereen besproken in de bila’s.
En iedereen wil echt wel.”

Even terug in de tijd.
Ik, Léonie, was ooit leidinggevende.

Ik was in gesprek met mijn teamcoach Monique.
Als leidinggevende stond ik voor een grote verandering met mijn team.
Een team vol professionals, maar met grote oordelen over elkaar
en de manier waarop iedereen zijn werk deed.
Ik zag vooral kansen.
Kansen om met alle verschillende talenten
en invalshoeken iets moois te brengen.

Monique was toevallig op mijn pad gekomen.
Ze zou een inhoudelijke workshop verzorgen voor mijn team.
Maar ondertussen zag ze natuurlijk ook allerlei teamprocessen.
Dus ik was heel blij toen ze vroeg:
“Wil je weten hoe ik ernaar kijk?”

“Graag”

“Jij zorgt er zelf voor dat het team stagneert.”

Zo, wauw en auw.
Dat deed echt even zeer.
Ik deed hier mijn stinkende best om iets voor elkaar te krijgen
En dan kreeg ik dit.
Maar mijn vertrouwen in deze coach was groot.
Dus nadat ik mijn ego in een hoekje had gezet,
drie keer in- en uitademde stelde ik de vraag
“Hoe bedoel je dat?”
“Ja, misschien niet leuk om te horen.
Dat zie ik aan je.
Maar ik zie dat je met iedereen individuele lijntjes hebt.
Je hebt elke twee weken met iedereen een bila.
Dus jij bent de grote spil in dit geheel.
De redder, als het ware.
Wat zou er gebeuren als je daarmee zou stoppen?”

“Je bedoelt met de individuele overleggen?”

Ik voelde meteen ontspanning in mijn lijf komen.
Want eerlijk gezegd waren die bila’s helemaal niet leuk.
De ene collega klaagde over het de aanpak,
het gedrag of houding van de ander.
Of iemand had iets net op de verkeerde manier gezegd…
Ik voelde me af en toe net de klaagmuur.
Het idee om te stoppen met deze overleggen was aanlokkelijk.
Maar ik snapte niet helemaal wat Monique bedoelde.

“Waarom zeg je dat?”

“Nou, als jij stopt met individuele lijntjes binnen het team.
En vooral het team als geheel aanstuurt,
Is het effect dat teamleden met elkaar
in plaats van over elkaar moeten praten,
Als je jouw energie aan het team als geheel besteedt,
zou je wel eens verrast kunnen worden van de ontwikkeling die dit brengt.
Maar dat moet je wel durven.”

Ik trek mijn wenkbrauwen op.

“Ja, durven.” Zegt Monique.
“Want zo’n collectief is veel spannender om te benaderen dan de individuen.
Het collectief is onvoorspelbaarder.
Dat is voor veel leidinggevenden een reden om individuele lijntjes te leggen,
Ook al weten ze dondersgoed dat er een collectief probleem is.
Dan hebben ze het gevoel er nog controle over te hebben.”

Ik laat het even tot me doordringen.
Ik voel aan alles dat ze gelijk heeft.
Ik voel spanning in mijn buik.
En ik kan nu al voorspellen hoe een aantal teamleden gaan reageren.
Die kijken nu echt uit naar hun overleg met mij.
Nou, heel eerlijk, ik niet.

Ik voel hoe de spanning langzaam maar zeker
verandert in een borrelende energie.

“Ik ga het gewoon doen!” zeg ik hardop.

Een paar weken later spreek ik Monique opnieuw.

“En hoe is het?” vraagt ze.

“Wat een verademing! Dit had ik veel eerder moeten doen.
Teamleden mopperen nog wel eens.
En als er echt iets voer ik wel een individueel gesprek.
Maar niet meer standaard.
Nou, dat scheelt mij een hoop tijd.
Onze teamvergaderingen zijn wel wat langer geworden,
daar ligt nu mijn focus op.
Daar moeten de gesprekken plaatsvinden over de inhoud van het werk
en hoe iedereen daarmee omgaat.
En eerlijk gezegd is dat nog wel wat onwennig,
Er wordt nog weinig feedback gegeven.
Maar ik heb niet meer de last van alle individuele informatie op mijn schouders.
Die draagt iedereen nu zelf.
Daardoor kan ik ook meer kijken naar wat er tussen teamleden gebeurt,
welke patronen er zijn ontstaan.
Dus het heeft mij echt ruimte gegeven.”

“Fijn en dat alleen maar door te stoppen met individuele overleggen.” Zegt Monique.

“Ja, en door heel kritisch te zijn over welke rol ik wel
en welke ik niet meer wil in dit team.
En dat heb ik ze ook uitgelegd.
Ik wil niet langer de brievenbus zijn.
‘Jullie moeten zelf informatie en feedback met elkaar gaan delen.
Ook al is dit soms spannend.
Maar anders kan dit team niet groeien.’
En dat zagen ze zelf ook in.
Dat wil niet zeggen dat ze altijd leuk vinden hoor.”

Monique grinnikt.

Wil je leren hoe je veel meer leidinggeeft aan jouw team als collectief ipv aan jouw team als een verzameling individuen? Wil je ook stoppen met bila’s? Maar heb je handvatten nodig om dat team als collectief aan te sturen en te coachen? In ons programma Leidinggeven aan teams leer je dat!

Over Firijn

Firijn ontgrendelt de kracht van groepen.

Er zit zoveel meer in een soepel werkend team. Meer plezier, meer inzet, meer commitment, meer snelheid en vooral: meer resultaat. In omzet, in klanttevredenheid, in prestaties, in efficiency, in kwaliteit. Om dat er uit te halen, moet je soms wél stevig ingrijpen. En dan heb je aan ons een goeie.
We hebben een behoorlijk afwijkende werkwijze van de meeste andere coaches.

In alles wat we doen nemen we de groep als geheel als uitgangspunt – niet het individu. Omdat we geloven dat échte verandering, verandering die blijft, alleen in de onderlinge dynamiek kan plaatsvinden. Het is de interactie die teams kan bouwen en breken.

Ben je geïnteresseerd geraakt? Aarzel in dat geval niet om contact met ons op te nemen. Wij zijn er voor je. En voor je team.

Wanneer biedt teamcoaching een oplossing en wanneer brengt het je juist verder van je doelen af? We schetsen een casus.

“We proberen al jaren vooruit te komen met dit team
en we hebben ook al twee keer teamcoaching gehad.
Dat heeft eigenlijk helemaal niet geholpen” zegt het afdelingshoofd tijdens de intake.

“Ik heb gehoord dat jullie echt goed zijn als er hardnekkig gedoe is” voegt hij toe.
“Nou, dat kunnen we wel gebruiken ha ha ha.”

Ego alarmbellen

Enigszins schaapachtig lach ik mee.
Ik voel me gevleid en tegelijkertijd merk ik dat mijn lijf onrustig wordt.
Ik voel de druk om onze reputatie waar te maken en de angst om daarin te falen, net als de andere teamcoaches.

Het afdelingshoofd legt uit waar de eerdere trajecten op gestrand zijn.
Deels had dat volgens hem te maken met de hardnekkigheid van de problematiek
en deels ook met de aanpak van de teamcoaches
“Ze willen echt wel, maar voelen zich ook onmachtig hun eigen gedoe op te lossen.
Er wordt veel gepraat maar de echte angel gaat er niet uit.
Ze blijven heel voorzichtig met elkaar.
En dan staan ze vervolgens aan mijn bureau met het echte verhaal.
Maar ik ben er zelf meestal niet bij geweest dus wat kan ik ermee?”

(waardoor het team vertrouwen verloor dat er ooit nog verbetering in hun samenwerking zou komen.)

Risico’s teamcoaching

“En nu wil je een derde coachtraject opstarten in vier jaar tijd?” check ik.
“Ja, we moeten toch een keer vooruit komen” reageert het afdelingshoofd.
We zoeken echt een teamcoach die ons helpt om die confronterende gesprekken aan te gaan.”

“En als dit traject nou ook mislukt?”

Hij kijkt me enigszins verbouwereerd aan.
Alsof dat niet een optie was waar hij aan gedacht had.

“Ja, dat kan natuurlijk” zegt hij stilletjes.

“Wat zal het effect van een derde mislukt traject op het team zijn?” vraag ik.
“Nou, dan geloven ze er gewoon niet meer in.
Dan gaan er mensen vertrekken.”

“En als je niks doet?”
“Ja, dat is ook niet echt een optie.
Het is niet dat ze slecht presteren
Vakmatig gezien doen ze het allemaal goed.
Maar leuk is het zeker niet.
Ze elkaar ook veel minder op om te sparren over hun vak,
sinds er spanning in de samenwerking is.”

“Is dat voor jou acceptabel als dat zo blijft?” check ik.

“Nee absoluut niet. Dat is een essentieel onderdeel van hun werk
en heel bepalend voor de kwaliteit die we leveren” zegt hij resoluut.

We peinzen allebei.

“Ja, zeg het maar” verbreekt het afdelingshoofd de stilte.
Ik vind het een groot dilemma.
Ik snap heus wel dat jij geen 100% succes garantie kan beloven.
Maar zo kan het niet verder”

“Wat houdt je tegen om het zelf aan te gaan?” vraag ik.

Hij reageert enigszins geïrriteerd.
“Nou, het is niet zo dat ik niks geprobeerd heb.
Ik ben al met zoveel mensen en ook koppels in gesprek geweest.
Het levert gewoon onvoldoende op.”

“En toch denk ik dat het beter is dat je het zelf aangaat.
Wij kunnen je daar op de achtergrond mee helpen.
Het klinkt alsof jullie allemaal weinig vertrouwen meer hebben in jullie samenwerkingscompetenties.
Jullie hebben de overtuiging dat alleen een teamcoach dat op kan lossen,
En zelfs die misschien niet.
Je kan bijna voorspellen wat er gebeurt als je opnieuw een teamcoach inzet.
Dan organiseer je opnieuw teleurstelling.
Dan weet je zeker dat ze daarna voorgoed hun vertrouwen kwijt zijn.

Als jij nu de handvatten krijgt voor een andere aanpak,
geeft dat een enorme boost in het vertrouwen.
Want dan kunnen jullie het zonder externe hulp.
En als dat niet gelijk succesvol is, zal dat minder ernstige gevolgen hebben dan een derde mislukt coachtraject.”

Het blijft stil tegenover mij.

“Hoe klinkt dat?” check ik.

“Het klinkt als logisch en kloppend” zegt hij.
“Maar ik vind het ook doodeng.”

“Dat snap ik. Dat is het ook.”

Een teamcoach inhuren om gedoe in het team te helpen oplossen
is in onze visie niet altijd helpend.
Als de leidinggevende in staat is samen met het team
het gedoe aan te pakken,
geeft dat zoveel meer kracht en vertrouwen aan het team.

Een paar tips

Ben je teamcoach? Laat je niet leiden door je ego. Bedenk goed of je al dan niet in dienst wordt genomen om iets op te lossen wat de leidinggevende en/of het team ook zelf kan oplossen.

Overweeg je als leidinggevende om een teamcoach in te huren? Stel jezelf dan eerst de vraag: wat ga ik zelf mogelijk uit de weg? Wat vind ik moeilijk of spannend? Kan ik dat met de nodige hulp toch zelf aanpakken?

Smaakt dit naar meer? Wil je leren hoe je gedoe in teams makkelijker ombuigt? Kijk eens naar ons opleidingsaanbod op de Firijn Academie.

Over Firijn

Firijn ontgrendelt de kracht van groepen.

Er zit zoveel meer in een soepel werkend team. Meer plezier, meer inzet, meer commitment, meer snelheid en vooral: meer resultaat. In omzet, in klanttevredenheid, in prestaties, in efficiency, in kwaliteit. Om dat er uit te halen, moet je soms wél stevig ingrijpen. En dan heb je aan ons een goeie.
We hebben een behoorlijk afwijkende werkwijze van de meeste andere coaches.

In alles wat we doen nemen we de groep als geheel als uitgangspunt – niet het individu. Omdat we geloven dat échte verandering, verandering die blijft, alleen in de onderlinge dynamiek kan plaatsvinden. Het is de interactie die teams kan bouwen en breken.

Ben je geïnteresseerd geraakt? Aarzel in dat geval niet om contact met ons op te nemen. Wij zijn er voor je. En voor je team.