Vragen stellen is als teamcoach heel belangrijk. Maar het stellen van veel vragen is geen garantie dat een team ook werkelijk in beweging komt. 

“Kun jij jouw blik ondertitelen, David?”
David kijkt me aan. En haalt zijn schouders op.
De rest van het team richt zich nu naar mij.
Ze zijn benieuwd hoe ik dit ga oplossen.

Vragen stellen

Nu houd ik wel van een uitdaging.
Dus vraag ik David opnieuw:
“Die blik die je net trok kun je die toelichten?”
“Nou gewoon” zegt David.
“Hoe bedoel je gewoon?“ vraag ik neutraal.
“Ik vind het allemaal erg lang duren.” Geeft David aan.
“Wat precies vind je lang duren, David?”
“Nou, dit overleg en het hele proces enzo.”
“Wat zou jij dan willen?” vraag ik.
Het lijkt erop dat we een goed gesprek hebben.
De rest van het team kijkt doodstil toe.

Eva Jinek-alarmbel

Dan gaat mijn Eva Jinek-alarmbel af.

Misschien moet ik die even uitleggen.

De Eva Jinek-alarmbel betekent voor mij
dat ik, als teamcoach, heel veel vragen stel.
Meestal gericht op één persoon uit de groep.
Misschien zelfs wel fantastisch goede vragen.
Dat voelt best lekker, want je voelt dat er zaken worden uitgesproken.

Maar daar help ik het team niet verder mee.

Nu ja, de meningen zijn erover verdeeld.

Hoe je een team wel helpt!

Maar wij vinden dat je een team beter helpt
door ze te leren elkaar die briljante vragen te stellen.

Natuurlijk kun je het best een keer eentje voordoen,
maar daarna moeten ze toch echt zélf aan de bak.

Want anders hebben ze prima gesprekken als jij er bij bent.
Maar zodra jij weg bent worden die spannende vragen niet meer gesteld.
Worden er weer aannames gedaan zonder te checken of die kloppen.
Dan valt het team gewoon weer keihard terug in de oude patronen.
Ze hebben immers niet zelf geleerd hoe ze die op kunnen lossen met elkaar.

Een andere vraag

Zodra ik me bewust ben van de Eva Jinek-alarmbel moet ik hard aan de slag.
Eerst met al die stemmetjes in mijn hoofd
die zeggen dat het stom is dat ik weer in deze valkuil ben getrapt
of dat het wel lang duurde voordat ik het in de gaten kreeg.
Als ik me heb herpakt, gelukkig binnen een paar tellen,
stel ik een andere vraag.

“Wat valt jullie op aan dit gesprek?”

Het blijft stil.

“Dat jij allerlei vragen stelt?” probeert Sheima.
Ik knik.
“Zouden jullie die vragen ook aan elkaar kunnen stellen?” vraag ik.
“Tuurlijk” zegt John stoer.

“Wil je het eens proberen, John?” moedig ik aan.

“Nou, David, ik ben eerlijk gezegd best benieuwd hoe jij kijkt naar
die nieuwe werkwijze die we hebben geïntroduceerd.”

David haalt zijn schouders op.
“Daar wil ik best iets over zeggen.
Ik vind het op dit moment waardeloos.”

“Wat vind je precies waardeloos?” vraagt John door.

Achterover leunen

Wat volgt is een gesprek waarbij teamleden
de één na de andere vraag stellen.
Ik ga steeds verder achterover leunen.
Er worden vragen gesteld in plaats van aannames
te doen of voor elkaar in te vullen.
Langzamerhand komt er steeds meer verbinding.

Ondertussen moet ik wel even verwerken dat ik niet langer nodig ben.
Want een team dat je nodig heeft of lijkt te hebben
is best een lekker gevoel.

Toch weet ik dat dit ze verder helpt.

Over Firijn

Firijn ontgrendelt de kracht van groepen.

Er zit zoveel meer in een soepel werkend team. Meer plezier, meer inzet, meer commitment, meer snelheid en vooral: meer resultaat. In omzet, in klanttevredenheid, in prestaties, in efficiency, in kwaliteit. Om dat er uit te halen, moet je soms wél stevig ingrijpen. En dan heb je aan ons een goeie.
We hebben een behoorlijk afwijkende werkwijze van de meeste andere coaches.

In alles wat we doen nemen we de groep als geheel als uitgangspunt – niet het individu. Omdat we geloven dat échte verandering, verandering die blijft, alleen in de onderlinge dynamiek kan plaatsvinden. Het is de interactie die teams kan bouwen en breken.

Ben je geïnteresseerd geraakt? Aarzel in dat geval niet om contact met ons op te nemen. Wij zijn er voor je. En voor je team.

Wil je meer verhalen en tips over hoe je met minder energie meer uit je samenwerking kunt halen?

Samenwerken voor gevorderden staat boordevol herkenbare teamverhalen, met praktische tips om van elke samenwerking een feestje te maken. Bestel hier de paperback of het e-book.

Slimme interventies

Wil je meer slimme teaminterventies leren?
In onze driedaagse training ‘luie teamcoaching met grote impact’
leer je hoe je met minder energie teams naar grote hoogtes coacht.

De kunst van nee zeggen: Lessen uit mislukte teamcoaching

Een zeer leerzame ervaring uit onze carrière: We namen een opdracht aan voor teamcoaching in een onderwijsinstelling. Ondanks ons initiële enthousiasme, bleek de opdracht problematisch omdat we verschillende waarschuwingssignalen tijdens de contractfase over het hoofd zagen. De belangrijkste les die we hieruit trokken, is dat we als consultants altijd bereid moeten zijn een opdracht te weigeren als de voorwaarden voor succes niet aanwezig zijn. We beschrijven vijf ‘alarmbellen’ die we negeerden en hoe dit leidde tot een onbevredigend resultaat. We leerden het belang van scherp contracteren en het serieus nemen van waarschuwingssignalen.

Teamcoaching zonder drijfverentests

Bij onze teamcoaching gebruiken wij geen drijfverentests. Dit komt omdat dergelijke tests niet altijd inzicht geven in de samenwerking en interactie binnen een team. Wij geloven dat de groep sterker is dan het individu en richten ons op de teamdynamiek. Teams conformeren zich aan de geschreven en ongeschreven regels van het team, en duurzame verandering ontstaat door de interactie te coachen in plaats van individuen. Het doel is dat teams zelf verantwoordelijkheid nemen voor feedback en aanspreken, waardoor de verandering voortduurt ook als de coach weg is. Door respectvol terug te leggen wat bij de organisatie, leidinggevende of team hoort, kunnen wij het meest betekenen voor een team.

Kleine stappen met grootse effecten

Tijdens een training voor interne teamcoaches oefenen deelnemers met luie teaminterventies en het geven van scherpe feedback. Ze kiezen een focuspunt en vertalen dit naar concrete stappen. Dit proces helpt bij het tonen van lef, het geven van gerichte feedback, en het creëren van succeservaringen door kleine, haalbare stappen. Zo blijft verandering leuk en makkelijk, wat zorgt voor blijvende resultaten.

Niet poepen op het schoolplein

Tijdens een schooloverleg ontstaat een discussie over miscommunicatie en verantwoordelijkheid. Martin confronteert de directeur met het gebrek aan actie tegen collega’s die zich niet aan afspraken houden. Tessa neemt zijn feedback serieus en belooft actie te ondernemen.

Teamcoaching is niet altijd zonder gevolgen

  Ik heb een overleg met onze opdrachtgever, het clusterhoofd, en de leidinggevenden van de afdeling die wij begeleiden bij een urgente verandering.  “Wij hebben ook nog wel een puntje van orde dat we willen inbrengen...” zegt één van de leidinggevenden. Zo klein...