Om hoeveel mensen gaat het eigenlijk?

Om hoeveel mensen gaat het eigenlijk?

“Ze hebben gewoon geen zin om te veranderen.

Ze kunnen alleen maar mopperen en klagen.

Het lijkt wel of het ze helemaal niets interesseert.”

geeft Zuzu aan. De frustratie druipt uit haar stem.

We zijn aan de slag met een deel van een groot team.
De mensen over wie het gaat blijken niet in deze groep te zitten.
Dat is jammer want dan kunnen we weinig met deze frustratie.

Wat wel opmerkelijk is, is dat de mensen die
in deze groep zitten allemaal heel welwillend zijn.
En ook echt bereid zijn om te kijken naar hun eigen aandeel.

Een luie interventie

“Welke vragen roept dit op?” vraag ik.
Er komt geen respons. Enkel vragende blikken.
Maar dan verbreekt James de stilte.

“Om hoeveel mensen gaat het hier eigenlijk?” vraagt hij.
“Want als er hier niemand zit die bij die groep hoort
ben ik benieuwd hoeveel mensen het eigenlijk zijn.”

Zuzu zucht eens diep.
Hardop telt ze:
“Nou Jan en Anneke zeker…”
Timo vult aan: “Daar hoort Dirk ook bij”
“En Inez..” gaat Noura verder.
“We mogen Vaya niet vergeten” zegt Zuzu.

Het juiste perspectief zien

Dan blijft het stil.
“Dus dan gaat het totaal om 5 mensen?” vraagt James.
Er wordt geknikt in de groep.
“Dat zijn dus 5 mensen in ons team van 25?” gaat James door.

“Maar 5 mensen?” zegt Noura verbaasd.

Ik kijk rond en zie langzaam een ahaa effect door de groep trekken.
Eigenlijk kunnen we hier wel zo’n beetje stoppen.
James deed een fantastische interventie.

“Dan zijn er dus veel meer mensen die wél willen” geeft James aan.
“Ja, maar die hoor ik nooit!” foetert Zuzu.
Ze leunt eens achterover en kijkt James boos aan.

De valkuil

Dit team is in een valkuil getrapt,
waar we ook vele leidinggevenden in zien trappen.

Alle aandacht gaat naar die paar teamleden
die (meestal onbedoeld) best wat negatieve aandacht vragen.

Door het vele geluid dat er van de groep klagers of mopperaars
vandaan komt zou je zomaar uit het oog kunnen verliezen
hoe relatief klein die groep meestal is.

Waar richt je je aandacht op?

“Wat zou er gebeuren als jullie je aandacht
bij het geklaag en gemopper weghalen?” vraag ik.

“Ja, maar hoe dan?” vraagt Zuzu.
“Dat kan op heel veel manieren.” Leg ik uit.
“Door niet op het gemopper in te gaan,
door de mopperaars uit te leggen dat jouw energie erop weglekt,
door de stillere collega’s aan te kijken als er om een mening gevraagd wordt
of door die stille collega’s actief uit te nodigen iets te zeggen.
Kortom: door ander geluid meer uit te nodigen.”

Positieve groepsdruk

Zo ontstaat er langzamerhand positieve groepsdruk.
Groepsdruk richting de gewenste verandering.
Als er steeds meer ‘ander’ geluid op tafel komt
en het gemopper minder aandacht krijgt,
wordt het lastiger om te blijven mopperen.

“Misschien moeten we ons meer richten op die stille groep” aarzelt Timo.
Ik kijk hem bemoedigend aan.

Timo pikt het gelukkig op.
“Zo vind ik het bijvoorbeeld heel fijn dat jij nu iets zegt James.
Ik heb je eerlijk gezegd heel hoog zitten.
Je hebt veel kennis en ervaring.
En als je iets zegt of vraagt vind ik het altijd heel zinvol, zoals nu.”
Ik zou dat veel vaker willen zien.
Dat zou ook een mooi tegengeluid geven aan
dat gemopper en geklaag van de anderen” gaat Timo verder.

Een eerste beweging

Hij kijkt James verwachtingsvol aan.

James denkt even na en zegt:
“Dat snap ik wel. Ik houd er niet zo van
Om op de voorgrond te treden.
Dus houd ik meestal mijn mond.
Maar ik hoor ook wat je zegt.
Ik ga wat vaker mijn mond open doen.
En nodig me vooral uit als ik het niet doe,
Dat vind ik helemaal prima.”

Langzaam zakken de schouders van Zuzu naar beneden.
Alsof er een last vanaf is gevallen.

“Dat zou fijn zijn” verzucht ze.

Samen werken aan de gewenste teamcultuur

Samen werken aan de gewenste teamcultuur

 

Vol trots presenteren vier collega’s hun top 3 aan hun collega’s.
Ze hebben met elkaar gesproken over de ongeschreven regels van het team.

In hun top 3 één ongeschreven regel waar ze vanaf willen:
‘drukte is bij ons een goed excuus om afspraken niet na te komen.’

Daarnaast twee ongeschreven regels waar ze trots op zijn
en die ze graag willen koesteren:
1. We helpen elkaar, ook ongevraagd
2. Als extra inspanningen nodig zijn dan leveren we die zonder aarzelen.

“Hebben jullie vragen? Wil je nog iets ter discussie stellen?” check ik bij de andere collega’s.
Er worden een paar goede vragen gesteld.
Er wordt niks ter discussie gesteld.

De geschetste teamcultuur vindt iedereen heel herkenbaar.

Het goede voorbeeld

Ik zie Harold, de nieuwe leidinggevende, aarzelen.
Als niemand meer iets zegt, neemt hij het woord.

“Nou, ik wil het wel over die extra inspanningen hebben.
Ik heb daar tot twee jaar geleden veel mee geworsteld.
Ik werkte, net als nu, in een omgeving waar het heel normaal was
om altijd bereikbaar te zijn, in het weekend je mail te beantwoorden
en op je vrije dag gewoon je telefoon op te nemen.
Nee zeggen tegen een klus voelde ook niet als een optie.
Als iedereen het zo doet, dan doe je daar gewoon in mee.
Ik zie jullie dat ook regelmatig doen.
Ik heb daar voor mezelf over nagedacht.
Ik besloot dat ik daar niet gelukkig van werd.
Nu begrens ik meer en beter.
En soms zeg ik dan ook nee.
Ik hoop dat jullie daar ook wat zorgvuldiger over na gaan denken.”

Aaaah, een leidinggevende naar mijn hart.
Prachtig voorbeeldgedrag.

Het team is er even stil van.

Een ander geluid

Martijn is de eerste die reageert.
“Nou, ik vind het bij ons nog wel meevallen eigenlijk.
Ik vind mijn werk ook gewoon heel leuk,
dus ik vind het geen straf om extra te werken.”

Op de achtergrond verstrakken er een paar gezichten.
Martijn houdt verder zijn mond.

Hoe kijkt iedereen hier naar?

“Martijn, ben je benieuwd hoe het voor andere collega’s werkt?” vraag ik.
“Euh.. ja natuurlijk”.
Het blijft weer stil.

Ik kijk hem verwachtingsvol aan. Dat helpt.

“Hoe werkt dat voor jullie? Wie herkent die worsteling van Harold?” vraagt Martijn.

Er ontstaat een open gesprek met ruimte voor verschil en een goeie dosis nieuwsgierigheid.

Prachtige voorzet van de leidinggevende.
Daar mogen er wat mij betreft meer van zijn.

 

Wil je hulpmiddelen bij het bespreekbaar maken van kleine en grote olifanten in teams?
Wij ontwikkelden een nieuw teamspel: Olifant in de kamer. Klik hier om het te bestellen.

Op 23 augustus organiseren we een trainingsdag rond de werkvormen bij onze beide spellen (het spel der ongeschreven regels en Olifant in de kamer), voor een eenmalig aantrekkelijke prijs. Klik hier voor meer informatie.

Over Firijn

Firijn ontgrendelt de kracht van groepen.

Er zit zoveel meer in een soepel werkend team. Meer plezier, meer inzet, meer commitment, meer snelheid en vooral: meer resultaat. In omzet, in klanttevredenheid, in prestaties, in efficiency, in kwaliteit. Om dat er uit te halen, moet je soms wél stevig ingrijpen. En dan heb je aan ons een goeie.
We hebben een behoorlijk afwijkende werkwijze van de meeste andere coaches.

In alles wat we doen nemen we de groep als geheel als uitgangspunt – niet het individu. Omdat we geloven dat échte verandering, verandering die blijft, alleen in de onderlinge dynamiek kan plaatsvinden. Het is de interactie die teams kan bouwen en breken.

Ben je geïnteresseerd geraakt? Aarzel in dat geval niet om contact met ons op te nemen. Wij zijn er voor je. En voor je team.

Plassen met de deur open

Plassen met de deur open

 

“We zijn in dit team zo relaxed met elkaar….
We plassen zelfs met de deur open!”
De mond van de nieuwe manager valt nog net niet open.
Ze kijkt zo neutraal mogelijk.

Ik kan het niet laten om heel hard te lachen.
“Je kan ook overdrijven met je harmonie!” flap ik eruit.
Alsof het delen alleen niet voldoende overtuigend was
krijg ik even later een ongevraagde demonstratie.
Er wordt geplast met de deur open.
Waar ik bij ben, waar de nieuwe manager bij is!

Ongeschreven regels

“Wen er maar aan. Dit zijn onze manieren”
lijken ze daarmee te zeggen.

Ze zonnen ook met de shirtjes uit
Als het pauze is en de zon schijnt.
Op het dakterras.

Helaas kan dat nu niet meer.
Want de ruimte grenzend aan het dakterras
is een speelruimte voor de kinderen geworden.

Ze missen de verbondenheid in het team
nu die ruimte verdwenen is.
Er wordt over geklaagd.

Ze kampen bovendien
met behoorlijke personeelstekorten,
waardoor ze zich een slag in de rondte werken.
Ook daarom zien ze elkaar minder.

Een beetje minder lijkt me heel gezond,
hoor ik mezelf denken.
Ik ben benieuwd wat de nieuwe manager denkt.

Een harmonieteam

Dit is een harmonie team in haar zuiverste vorm.
Het team deelt dezelfde hobby’s, meningen en humor.
Werk en privé lopen door elkaar
en de verbondenheid kent nauwelijks grenzen.

Je vraagt je misschien af of ze nog aan werken toekomen.
Of ze niet al hun tijd aan elkaar besteden.

Dat is niet het geval.

De sterke normen die er zijn in dit team
over hoe je je hoort te gedragen
Werken ook door op het professionele gebied.
Op een positieve manier.

Teamnormen

De kwaliteitsnorm is hoog.
Heel hoog.
Daar hoeven ze het niet met elkaar over te hebben.
Die norm is voelbaar.
En zoals dat gaat met normen in harmonieteams,
houdt iedereen zich eraan.

Nu het zo druk is,
zet iedereen een stap extra.
Vanzelfsprekend.
Er wordt op elkaar gelet.
Gaat het nog wel goed met iedereen?
Kunnen we elkaar helpen?

Precies wat je van een team mag verwachten
wanneer de druk hoog is.

Als zo’n team klaagt over gebrek aan verbondenheid,
Kun je er maar beter naar luisteren.
Want als die situatie te lang duurt,
gaan ze mopperen.

En een mopperend harmonieteam.
Dat wil je niet.
Dan krijg je een mopperend front.

Wel even kijken waar de professionele grenzen liggen.
Er zijn vast alternatieven voor topless zonnen
en plassen met de deur open.

Wil je hulpmiddelen bij het bespreekbaar maken van kleine en grote olifanten in teams?
Wij ontwikkelden een nieuw teamspel: Olifant in de kamer. Klik hier om het te bestellen.

Op 23 augustus organiseren we een trainingsdag rond de werkvormen bij onze beide spellen (het spel der ongeschreven regels en Olifant in de kamer), voor een eenmalig aantrekkelijke prijs. Klik hier voor meer informatie.

Over Firijn

Firijn ontgrendelt de kracht van groepen.

Er zit zoveel meer in een soepel werkend team. Meer plezier, meer inzet, meer commitment, meer snelheid en vooral: meer resultaat. In omzet, in klanttevredenheid, in prestaties, in efficiency, in kwaliteit. Om dat er uit te halen, moet je soms wél stevig ingrijpen. En dan heb je aan ons een goeie.
We hebben een behoorlijk afwijkende werkwijze van de meeste andere coaches.

In alles wat we doen nemen we de groep als geheel als uitgangspunt – niet het individu. Omdat we geloven dat échte verandering, verandering die blijft, alleen in de onderlinge dynamiek kan plaatsvinden. Het is de interactie die teams kan bouwen en breken.

Ben je geïnteresseerd geraakt? Aarzel in dat geval niet om contact met ons op te nemen. Wij zijn er voor je. En voor je team.

Hoe vatbaar ben jij voor groepsdruk?

Hoe vatbaar ben jij voor groepsdruk?

 

Enthousiast reageer ik op een leuke uitnodiging om te gaan eten
met een groep ouders van school.
Elke sociale gelegenheid voelt als een klein feestje sinds maart.

Een uur later begint het te knagen.
Ik weeg wat risico’s af.
Het gaat om een groep van acht mensen.
Ze zitten niet in mijn inner circle.
Het is onmogelijk om afstand te houden.

“Zitten we buiten?” app ik aan de organisator.
Ze appt terug dat er binnen gereserveerd is, mede vanwege het voorspelde slechte weer.

Ik voel dat ik twijfel.
Niet over de uitkomst van mijn eigen risicoafweging. Die is klip en klaar (maar dat realiseer ik me pas later).
Ik twijfel of ik de norm in deze groep ga trotseren.
Mijn gevoel zegt van niet.
Zij vinden het blijkbaar allemaal acceptabel om in een restaurant te gaan zitten,
net op het moment dat de Covid-cijfers weer oplopen.
Ik voel dat het me irriteert en tegelijkertijd ongemakkelijk doet voelen.

Ben ik nu de enige die moeilijk gaat doen?

Ik besluit dat ik mijn verstand volg
en app haar dat ik ervan af zie.

Ik put mezelf uit in uitleg.
Waarom doe ik dat eigenlijk?

Omdat het voelt alsof ik ZEIKERD op mijn voorhoofd heb staan.

Groepsdruk en Corona.
Ze gaan goed samen.

Het is ongelooflijk lastig om je eigen verstandige beslissingen te blijven nemen
als de groep waar je op dat moment deel van uit maakt er een eensgezinde norm op na lijkt te houden.

De ‘Corona-situatie’ heeft nog wat extra’s waardoor we snel zwichten voor groepsdruk:

  • We lijden aan ernstige vormen van fysieke interactie-tekorten. We zijn nu eenmaal groepsdieren. Daarom zwichten we makkelijk voor iedere verleiding.
  • Niemand weet wat wijsheid is. Iedereen is op zoek naar zowel grenzen als mogelijkheden. Dus kijken we nog meer dan anders naar hoe anderen in onze omgeving zich gedragen. We gaan nog meer dan anders op zoek naar ‘social proof

Groepsdruk is sterker dan ooit

In de afgelopen maanden zijn talloze voorbeelden van de invloed van groepsdruk te zien.
Neem bijvoorbeeld de situatie in verpleeghuizen, waar nu in de media zoveel om te doen is.

Zij besloten, bij gebrek aan kennis, de RIVM richtlijnen min of meer blind over te nemen.
Dé autoriteit zegt het, dus dat zal wel goed zijn.
De enige strohalm in alle chaos was het beetje duidelijkheid dat het RIVM kon bieden.

Intern werkte die norm door binnen de teams:
je stelt geen kritische vragen over het beleid,
je bent loyaal en je werkt je drie slagen in de rondte.

De mensen die kritische vragen stelden of kozen voor hun eigen veiligheid,
kregen in veel gevallen niet de steun waarop je zou mogen hopen.

Pas nu zien we daar de schade van.
We zien teams die worstelen met de keuzes die ze gemaakt hebben.
Teamleden die niet voor zichzelf durfde op te komen
en die in sommige gevallen ver over hun grenzen zijn gegaan.

De groepsnorm is bijna altijd sterker dan die van het individu.

Tips om groepsdruk te weerstaan

Herken je de enorme invloed van groepsdruk en wil je die invloed verkleinen?

Tip 1: bedenk welke situaties jou triggeren om te zwichten voor groepsdruk

Groepsdruk werkt als een onbewust regelmechanisme:
we doen in veel gevallen zonder nadenken gewoon wat de groep doet.
Ik had al ‘ja’ gezegd tegen een etentje voordat ik er goed over nagedacht had.
Uiteindelijk besloot ik op mijn toezegging terug te komen.
Ik weet nu dat dit soort situaties voor mij triggers zijn.
De volgende keer geef ik mezelf eerst bedenktijd.

Tip 2: wees je bewust van groepsdruk. Voel wat het me je doet. Spreek het uit.

Het hielp mij om mijn dilemma onder ogen te zien en hardop uit te spreken naar mijn man.
Daardoor kon ik er voor mezelf niet meer onderuit en besloot ik af te zeggen.

Realiseer je hoe krachtig de druk is die van de geldende ongeschreven regels uitgaat.
In een recent artikel in het NRC wordt heel mooi geïllustreerd
hoe de norm ‘wij spreken ons niet kritisch uit naar de baas’ het hele CBR lam legde.

Tip 3: wees je ervan bewust dat je zelf ook druk uitoefent.

Geef anderen ruimte om hun eigen positie te bepalen.
Ik realiseer me hoe vaak ik de afgelopen maand vrienden vroeg of ik ze mocht knuffelen.
Intussen stond ik al met open armen klaar om de knuffel in ontvangst te nemen.
Durf dan nog maar eens ‘nee’ te zeggen…

Tip 4: nodig, nu meer dan ooit, anderen uit om hun meningen, wensen en verwachtingen te delen, juist als deze afwijken van de norm.

Zorg dat je met je team leert van de eerste Covid-golf.
Weet jij hoe al jouw teamleden die beleefd hebben,
hoe ze er achteraf op terugkijken
en wat ze bij een eventuele volgende grote uitbraak anders zouden willen doen?
Weten zij dat van elkaar?
Respecteren zij dat van elkaar?

Als één van deze vragen nog onbeantwoord is,
ga dan met elkaar op zoek naar die antwoorden.

Tot slot.
Wij krijgen vaak de vraag van teams en hun leidinggevenden
of we de groepsdruk kunnen helpen wegnemen in het team.

Dat kunnen we niet.

Groepsdruk is een natuurlijk fenomeen.
Het is er altijd in groepen.

Het enige dat je kunt doen,
is het zien
en zorgen dat je groepsdruk gebruikt
om positieve normen te bekrachtigen.

Wil je leren hoe je dat faciliteert in groepen?
Op zo’n manier dat de groep als vanzelf gaat bewegen?
Kom dan naar onze drie daagse training ‘luie teaminterventies met grote impact.’

Over Firijn

Firijn ontgrendelt de kracht van groepen.

Er zit zoveel meer in een soepel werkend team. Meer plezier, meer inzet, meer commitment, meer snelheid en vooral: meer resultaat. In omzet, in klanttevredenheid, in prestaties, in efficiency, in kwaliteit. Om dat er uit te halen, moet je soms wél stevig ingrijpen. En dan heb je aan ons een goeie.
We hebben een behoorlijk afwijkende werkwijze van de meeste andere coaches.

In alles wat we doen nemen we de groep als geheel als uitgangspunt – niet het individu. Omdat we geloven dat échte verandering, verandering die blijft, alleen in de onderlinge dynamiek kan plaatsvinden. Het is de interactie die teams kan bouwen en breken.

Ben je geïnteresseerd geraakt? Aarzel in dat geval niet om contact met ons op te nemen. Wij zijn er voor je. En voor je team.