Van slachtofferschap naar leiderschap met één vraag

by | 18 februari 2020 | Luie teamcoaching, Patronen doorbreken, Teaminterventies

Teams vertonen soms slachtoffergedrag. Ze mopperen en klagen. Hoe je dat doorbreekt? Probeer eens een luie interventie om meer leiderschap te ontwikkelen.

Een klaagteam

“Ik snap er helemaal niets meer van.
We zouden toch met zelf-organiserende teams gaan werken?”
Isa kijkt me vertwijfeld aan.
Ook de rest van het team kijkt mijn kant op.
De sfeer is gelaten en mat.

Ik ben aan de slag met een groep coördinatoren.
We zijn bezig in een ontwikkeltraject om persoonlijk leiderschap te ontwikkelen.
Op weg naar meer zelforganisatie. De coördinatoren zijn zich flink aan het ontwikkelen.
Ze vinden het een uitdaging, soms ronduit lastig. Maar ze zijn echt bereid om zich in te zetten om van zelforganisatie een succes te maken.

Tot vandaag.
Alle energie lijkt uit deze groep weggeslagen te zijn.
Ik herken ze bijna niet meer.

Gebrek aan communicatie

Gister werd bekend dat er een nieuwe manager komt.
Ze voelen zich erdoor overvallen
Niemand was betrokken bij de procedure en
niemand snapt ook waarom deze stap nu wordt gezet.
Ze zouden toch met minder managers gaan werken?

Wat hier ontbreekt is communicatie!
Ja, duhhuh, hoor ik je denken. Dat gebeurt wel vaker.

Slachtofferschap

Helaas wel. En misschien ook onvermijdelijk.
Want waar gewerkt wordt worden nu eenmaal fouten gemaakt.
De vraag is hoe je als individu of als team op zo’n “fout” reageert.

De coördinatoren in dit voorbeeld laten zich er volledig door uit het veld slaan.
Ze klagen en mopperen over wat er gebeurd is.
Ze zijn het erg met elkaar eens.
Ze gaan er grenzeloos in op.

Een luie vraag

Ik voel dat ik geïrriteerd raak over dat geklaag.
Niet echt handig, dus weet ik niet meteen hoe ik zal reageren.

Totdat ik een vraag stel:
“Nemen jullie nu meer of minder leiderschap?”

Even is er verwarring.
Ze waren net lekker aan het mopperen met elkaar.
Dan zegt Isa “Minder, natuurlijk. Maar dat is toch logisch.”

Ik blijf stil.

“Het helpt mij niet in ieder geval” zegt Hasna.
“We worden er alleen maar moedelozer van.
Of vinden jullie van niet?”
De rest knikt instemmend.

Mooi, denk ik. Nog even afwachten wat er gebeurt.

Voorzichtig leiderschap

“Zullen we Dirk-jan uitnodigen in ons overleg om
hem te vragen naar zijn overwegingen?” stelt Kian voor.
Dit idee wordt door de groep omarmd. Ze gaan meteen over tot actie.
Ze kijken in agenda’s en bellen met de secretaresse van Dirk-jan.

Ik vraag nogmaals:
“Nemen jullie nu meer of minder leiderschap?”

“MEER!” luidt het antwoord in koor.
“En?” vraag ik.

“Beter! Hier krijg ik veel meer energie van. Ik werd er zo droevig van.
Nu heb ik het idee dat ik er iets aan kan doen.
Niet dat Dirk-jan z’n besluit terug zal draaien.
Maar misschien snap ik het wel als hij het uitlegt.” Geeft Hasna aan.
Anderen vallen haar bij.
De groep bruist en borrelt weer. De energie is terug.

We hoeven het niet eens meer te hebben over het
verschil tussen slachtofferschap en leiderschap.
Dat hebben ze net zelf ervaren.

Wil je ook aan de slag met luie interventies?

Wil je ook leren hoe je met simpele, luie interventies soms veel meer voor elkaar krijgt in teams?

Met minder energie meer bereiken? Kom dan in februari 2021 naar onze training ‘luie teamcoaching met grote impact’. Klik hier voor meer informatie.

Over Firijn

Firijn ontgrendelt de kracht van groepen.

Er zit zoveel meer in een soepel werkend team. Meer plezier, meer inzet, meer commitment, meer snelheid en vooral: meer resultaat. In omzet, in klanttevredenheid, in prestaties, in efficiency, in kwaliteit. Om dat er uit te halen, moet je soms wél stevig ingrijpen. En dan heb je aan ons een goeie.
We hebben een behoorlijk afwijkende werkwijze van de meeste andere coaches.

In alles wat we doen nemen we de groep als geheel als uitgangspunt – niet het individu. Omdat we geloven dat échte verandering, verandering die blijft, alleen in de onderlinge dynamiek kan plaatsvinden. Het is de interactie die teams kan bouwen en breken.

Ben je geïnteresseerd geraakt? Aarzel in dat geval niet om contact met ons op te nemen. Wij zijn er voor je. En voor je team.

Slimme interventies

Wil je meer slimme teaminterventies leren?
In onze driedaagse training ‘luie teamcoaching met grote impact’
leer je hoe je met minder energie teams naar grote hoogtes coacht.

De kunst van nee zeggen: Lessen uit mislukte teamcoaching

Een zeer leerzame ervaring uit onze carrière: We namen een opdracht aan voor teamcoaching in een onderwijsinstelling. Ondanks ons initiële enthousiasme, bleek de opdracht problematisch omdat we verschillende waarschuwingssignalen tijdens de contractfase over het hoofd zagen. De belangrijkste les die we hieruit trokken, is dat we als consultants altijd bereid moeten zijn een opdracht te weigeren als de voorwaarden voor succes niet aanwezig zijn. We beschrijven vijf ‘alarmbellen’ die we negeerden en hoe dit leidde tot een onbevredigend resultaat. We leerden het belang van scherp contracteren en het serieus nemen van waarschuwingssignalen.

Teamcoaching zonder drijfverentests

Bij onze teamcoaching gebruiken wij geen drijfverentests. Dit komt omdat dergelijke tests niet altijd inzicht geven in de samenwerking en interactie binnen een team. Wij geloven dat de groep sterker is dan het individu en richten ons op de teamdynamiek. Teams conformeren zich aan de geschreven en ongeschreven regels van het team, en duurzame verandering ontstaat door de interactie te coachen in plaats van individuen. Het doel is dat teams zelf verantwoordelijkheid nemen voor feedback en aanspreken, waardoor de verandering voortduurt ook als de coach weg is. Door respectvol terug te leggen wat bij de organisatie, leidinggevende of team hoort, kunnen wij het meest betekenen voor een team.

Kleine stappen met grootse effecten

Tijdens een training voor interne teamcoaches oefenen deelnemers met luie teaminterventies en het geven van scherpe feedback. Ze kiezen een focuspunt en vertalen dit naar concrete stappen. Dit proces helpt bij het tonen van lef, het geven van gerichte feedback, en het creëren van succeservaringen door kleine, haalbare stappen. Zo blijft verandering leuk en makkelijk, wat zorgt voor blijvende resultaten.

Niet poepen op het schoolplein

Tijdens een schooloverleg ontstaat een discussie over miscommunicatie en verantwoordelijkheid. Martin confronteert de directeur met het gebrek aan actie tegen collega’s die zich niet aan afspraken houden. Tessa neemt zijn feedback serieus en belooft actie te ondernemen.

Teamcoaching is niet altijd zonder gevolgen

  Ik heb een overleg met onze opdrachtgever, het clusterhoofd, en de leidinggevenden van de afdeling die wij begeleiden bij een urgente verandering.  “Wij hebben ook nog wel een puntje van orde dat we willen inbrengen...” zegt één van de leidinggevenden. Zo klein...