“Ik vind gewoon dat ik het moet zeggen als het niet is gedaan.
Maar ik voel me dan altijd zo’n schooljuf.
En ik ben bang dat de rest me een zeurpiet vindt.”
We zijn met een team verpleegkundigen aan de slag.
Carien is zo dapper geweest om haar gevoel op tafel te leggen.
De rest van het team blijft echter stil.
Drie teamleden lachen een beetje naar elkaar.
Carien krimpt in elkaar.
“Wat denk je nu, Carien?”, vraag ik.
“Dat ze me inderdaad een zeurpiet vinden”
“Wil je je collega’s vragen of het klopt?” vraag ik.
Carien kijkt me verward aan. “Hoe bedoel je?”.
Aannames toetsen
“Nou, jij doet een aanname over hoe jouw collega’s over jou denken. Als je wilt weten of dat klopt kun je dit checken
bij je collega’s door ze een vraag te stellen”.
Ik merk dat ik even vol moet houden,
want Carien krabbelt langzaam terug.
Zelfbevestigende cirkels
Wat ik wil voorkomen is dat Carien in een cirkel terecht komt.
Een zelfbevestigende cirkel. Die elke keer dat Carien haar collega’s aanspreekt verder wordt versterkt,
omdat zij zich een enorme zeurpiet voelt.
Een van de beste manieren om een zelfbevestigende cirkel te doorbreken is door iets aan de cirkel toe te voegen.
Een andere invalshoek, mening of opvatting.
Door de aanname van Carien te toetsen voegen we iets toe aan de cirkel, namelijk de mening van de anderen.
“Carien, bij wie zou jij jouw aanname dat de rest van het team
je als een schooljuf ziet willen toetsen?” vraag ik.
“Hmm, ik ben wel benieuwd hoe Kay dat ziet.” zegt Carien aarzelend. Haar hele lichaamshouding straalt ongemak uit.
“Wat is je vraag aan Kay dan precies, Carien?” vraag ik.
De spannende vraag stellen
“Vind je mij een schooljuf?” vraagt Carien terwijl ze Kay aankijkt.
Het ongemak maakt langzaam plaats voor stelligheid.
Mooi, denk ik. Nu wil ze het ook echt weten.
Kay moet lachen.
“Nee, joh.
Nou ja, natuurlijk vinden we dat je veel opmerkingen
maakt over dingen die we moeten doen of die we hebben vergeten. Maar eerlijk gezegd vind ik het ook wel fijn.
Je wijst me op iets wat ik anders had vergeten.
Doordat jij het zegt kan ik het nog herstellen.”
“Dus je vindt het niet vervelend?” vraagt Carien
“Nou misschien reageer ik af en toe wat lullig.
Maar dat komt dan eerder omdat ik baal
dat ik het niet meteen goed heb gedaan,
dan dat ik jou een zeurpiet vind.”
Carien kijkt opgelucht.
Ze lijkt zich meer en meer te ontspannen.
Ze kan zelfs naar Kay lachen.
De rest van het team slaakt een zucht.
Veiligheid in teams
Teamleden kunnen met elkaar vastzitten in allerlei zelfbevestigende cirkels. Door aannames te toetsen bij elkaar kan zo’n cirkel doorbroken worden. Dit heeft over het algemeen een positief effect op de samenwerking.
In teams waarin meer wordt uitgewisseld is een grotere collectieve intelligentie. Daardoor ontstaat meer rust en het gevoel van veiligheid neemt toe. Een basis van veiligheid is één van de belangrijkste voorspellers voor succes.
Wanneer je jezelf, of een collega, betrapt op een aanname
help jezelf of je collega dan door die aanname te toetsen.
Stel die spannende vraag.
Over Firijn
Firijn ontgrendelt de kracht van groepen.
Er zit zoveel meer in een soepel werkend team. Meer plezier, meer inzet, meer commitment, meer snelheid en vooral: meer resultaat. In omzet, in klanttevredenheid, in prestaties, in efficiency, in kwaliteit. Om dat er uit te halen, moet je soms wél stevig ingrijpen. En dan heb je aan ons een goeie.
We hebben een behoorlijk afwijkende werkwijze van de meeste andere coaches.
In alles wat we doen nemen we de groep als geheel als uitgangspunt – niet het individu. Omdat we geloven dat échte verandering, verandering die blijft, alleen in de onderlinge dynamiek kan plaatsvinden. Het is de interactie die teams kan bouwen en breken.
Ben je geïnteresseerd geraakt? Aarzel in dat geval niet om contact met ons op te nemen. Wij zijn er voor je. En voor je team.
