Leidinggevende, wat vind jij hiervan?

by | 27 augustus 2020 | Luie teamcoaching, Teaminterventies

Je onomwonden uitspreken. Positie nemen. Ook als de rest van het team dat niet doet. Voor leidinggevenden is dat soms bijzonder spannend. We delen een inspirerend voorbeeld.

Ik ben aan de slag met een team in het onderwijs.
Ze bespreken waar ze een team in moeten zijn,
en waarin niet.

Het gesprek komt moeizaam op gang.

Stroeve samenwerking

De communicatie in dit team verloopt stroef.
Teamleden zijn voorzichtig en lijken op hun hoede.

Ik vind de sfeer gelaten.
Niet dat sprankelende wat ik
vaak tegen kom in een onderwijsteam.

De stroeve, gespannen samenwerking is één van de aanleidingen voor teamcoaching.

Doordat de samenwerking niet lekker loopt
hebben teamleden steeds meer de neiging
om overleg en afstemming met collega’s uit de weg te gaan.
Een overleg verloopt bijna nooit normaal of soepel.

Elke keer weer die eindeloze discussies.
IJzige stiltes of heftige gesprekken
totdat iemand kwaad of huilend het overleg uitloopt.
Ze hebben geen zin meer in dat gedoe.

Overleg, is dat nodig?

Het team lijkt er niet mee te zitten dat overleg gemeden wordt.
Zolang iedereen zich richt op de primaire taak van onderwijs geven,
is er niks aan de hand.

Toch?

We keren weer even terug naar het stroeve gesprek,
waarin Anneke zich voorzichtig begint uit te spreken over de samenwerking:
“Het valt me op dat iedereen zich steeds vaker terugtrekt in de eigen klas
en het vooral voor haar eigen klas goed regelt.”

Een paar mensen knikken.
Anderen kijken verveeld.

“Is het erg als iedereen zich terugtrekt op z’n eigen eilandje?” vraag ik met
een schuin oog op de directeur.

“Het is toch logisch dat iedereen het voor de eigen klas goed wil regelen?” vult Kaya aan.
“Ik zie dat niet als een probleem”.
Een aantal collega’s knikt driftig mee.

Leidinggevende, wat vind jij hiervan?

Dan neemt de directeur het woord:
“Ik vind het wél een probleem dat iedereen
zich op zijn eigen eilandje terug trekt”
zegt ze nadrukkelijk.
Haar irritatie druipt er vanaf.

Meteen is iedereen alert.

“Jullie staan regelmatig bij mij aan mijn bureau te klagen over de hoge werkdruk.
Vervolgens hoor ik dat jullie allemaal zelf aan het uitzoeken zijn
hoe het Hoogvliegers-programma werkt of
hoe je bij de Rekentijger kunt differentiëren.
En ieder van jullie zit regelmatig ’s avonds op internet
werkjes en knutsels uit te zoeken.

Zo onnodig!

Als jullie het werk zouden verdelen en meer zouden afstemmen
dan zou jullie dat veel tijd en energie schelen.” gaat de directeur verder.
“Ik wil dus dat jullie met elkaar gaan afstemmen
in plaats van je allemaal op te sluiten in je eigen klas!”
Ze is heel gedecideerd en kijkt de teamleden een voor een aan.

Het blijft stil.
Doodstil.

Er worden wat blikken uitgewisseld.
Wat heen en weer geschoven op de stoel.

De directeur blijft ook stil. Ze wacht af.
Haar hele lichaam straalt uit dat het team nu aan zet is.
Zij gaat het niet doen.

Je bent niet de enige

Dan zegt Anneke: “Je hebt gewoon gelijk.
Natuurlijk zouden we meer met elkaar af moeten stemmen.
Maar dat levert bij ons zoveel gedoe op.
Daarom ben ik ermee gestopt maar eerlijk gezegd
vind ik dat ontzettend jammer.”

Ze krijgt bijval van een aantal collega’s.
Er blijken meer teamleden het overleg en
het sparren met collega’s te missen.
Er is een groot verlangen bij het merendeel van het team
tot meer afstemming en samenwerking.

Positie innemen helpt

De directeur haalt opgelucht adem.
Het was niet makkelijk voor haar om stil te blijven.
Ze was doodsbang dat het team de handschoen niet zou oppakken.
Maar gelukkig deden ze dit wel.

Er ontstaat een andere sfeer.
Een sfeer van urgentie.

Die was bij aanvang ver te zoeken.

De eerste stappen

Het probleem is nog niet opgelost,
Maar er ontstaat nu tenminste overeenstemming
over wat het probleem is en hoe urgent het is om dit probleem op te lossen.

Nu kunnen we aan het werk!

Als het team even later met elkaar in gesprek is vraag ik ze:
“Hoe vinden jullie dat jullie nu met elkaar aan het werk zijn?”
Ik zie blije, opgeluchte gezichten.

Er is meer energie in de groep gekomen.
Nog niet voor de volle 100%.
Maar de eerste stap is gezet.

Wil je leren hoe je in kleine, haalbare stappen teams naar duurzaam succes coacht? Bij onze training luie teamcoaching met grote impact zijn nog enkele plekken vrij. Start in februari.

Slimme interventies

Wil je meer slimme teaminterventies leren?
In onze driedaagse training ‘luie teamcoaching met grote impact’
leer je hoe je met minder energie teams naar grote hoogtes coacht.

De kunst van nee zeggen: Lessen uit mislukte teamcoaching

Een zeer leerzame ervaring uit onze carrière: We namen een opdracht aan voor teamcoaching in een onderwijsinstelling. Ondanks ons initiële enthousiasme, bleek de opdracht problematisch omdat we verschillende waarschuwingssignalen tijdens de contractfase over het hoofd zagen. De belangrijkste les die we hieruit trokken, is dat we als consultants altijd bereid moeten zijn een opdracht te weigeren als de voorwaarden voor succes niet aanwezig zijn. We beschrijven vijf ‘alarmbellen’ die we negeerden en hoe dit leidde tot een onbevredigend resultaat. We leerden het belang van scherp contracteren en het serieus nemen van waarschuwingssignalen.

Teamcoaching zonder drijfverentests

Bij onze teamcoaching gebruiken wij geen drijfverentests. Dit komt omdat dergelijke tests niet altijd inzicht geven in de samenwerking en interactie binnen een team. Wij geloven dat de groep sterker is dan het individu en richten ons op de teamdynamiek. Teams conformeren zich aan de geschreven en ongeschreven regels van het team, en duurzame verandering ontstaat door de interactie te coachen in plaats van individuen. Het doel is dat teams zelf verantwoordelijkheid nemen voor feedback en aanspreken, waardoor de verandering voortduurt ook als de coach weg is. Door respectvol terug te leggen wat bij de organisatie, leidinggevende of team hoort, kunnen wij het meest betekenen voor een team.

Kleine stappen met grootse effecten

Tijdens een training voor interne teamcoaches oefenen deelnemers met luie teaminterventies en het geven van scherpe feedback. Ze kiezen een focuspunt en vertalen dit naar concrete stappen. Dit proces helpt bij het tonen van lef, het geven van gerichte feedback, en het creëren van succeservaringen door kleine, haalbare stappen. Zo blijft verandering leuk en makkelijk, wat zorgt voor blijvende resultaten.

Niet poepen op het schoolplein

Tijdens een schooloverleg ontstaat een discussie over miscommunicatie en verantwoordelijkheid. Martin confronteert de directeur met het gebrek aan actie tegen collega’s die zich niet aan afspraken houden. Tessa neemt zijn feedback serieus en belooft actie te ondernemen.

Teamcoaching is niet altijd zonder gevolgen

  Ik heb een overleg met onze opdrachtgever, het clusterhoofd, en de leidinggevenden van de afdeling die wij begeleiden bij een urgente verandering.  “Wij hebben ook nog wel een puntje van orde dat we willen inbrengen...” zegt één van de leidinggevenden. Zo klein...