De zorgreflex van de leidinggevende

by | 20 juni 2021 | Teaminterventies

Samen met teamleider Chris sta ik te wachten in een zaaltje.
We zouden al zijn begonnen. Er zijn nog maar twee mensen.
Dus we wachten even.
Dan gaat zijn telefoon.

“Ah, ik loop jullie wel even tegemoet” zegt hij.
“Ze kunnen het niet vinden” legt hij uit.
En weg is hij.

Ik kijk naar de twee aanwezige deelnemers.
Ayden trekt z’n wenkbrauw op.
En Barbara zucht eens.

Even later komt iedereen binnenvallen.
Het duurt lang voordat iedereen zit.
Maar dan kunnen we starten.

Het gesprek over de samenwerking komt moeizaam op gang.

Ze gaan aan de slag met het spel der ongeschreven regels.
De ongeschreven regels die ze kiezen zijn vooral positief.
Niets mis mee natuurlijk!
Maar ondertussen gebeurt er van alles in de onderstroom.
Er worden wenkbrauwen opgetrokken,
Blikken uitgewisseld, armen over elkaar geslagen
Opmerkingen genegeerd.
Bovendien is er door de teamleden een uur lang nog geen vraag gesteld aan elkaar.
Als er opvallende opmerkingen, meningen of overtuigingen worden geplaatst in een team,
En vragen blijven uit,
Dan stellen wij teams de vraag: “welke vragen hebben jullie nu aan elkaar?”
Meestal komt er dan van alles op gang.
Nu niet.
Nou, ja er komt wel iets gang.
De leidinggevende springt steeds op en stelt allerlei slimme vragen.
Elke keer als het een beetje spannend wordt staat de
teamleider op om de boel te redden.
Dan vult hij de stiltes op of stelt de vragen die het team moet leren stellen.

“Willen jullie weten welke ongeschreven regels ik heb gezien vandaag?” vraag ik.
“Natuurlijk!” zegt Chris.

“Kak, hij doet het weer” denk ik.
Nu kan ik het niet meer laten liggen.

Elke keer als het een beetje spannend wordt staat de
teamleider op om de boel te redden.
Dan vult hij de stiltes op of stelt de vragen die het team moet leren stellen.

Ik begin steeds beter te snappen hoe het komt dat hij het zo druk heeft.
En ook waarom het team niet in beweging komt.
Ze hoeven helemaal niet.
Het wordt toch wel opgelost voor ze.

“Ik ben wel benieuwd” gaat Chris door.

De rest van het team blijft stil.

Ik schrijf de ongeschreven regel op de flipover.
“We wachten net zolang totdat de teamleider het oppakt”

Opnieuw blijft het stil.
Niemand die een vraag stelt.
Of toch…

“Kun je die uitleggen?” vraagt Chris.
“Ja, dat kan ik uitleggen.
Het valt me de hele dag al op dat jullie weinig vragen stellen aan elkaar.
Iedereen wacht net zolang totdat jij, Chris, het woord neemt.
En wanneer ik een vraag stel wachten jullie met z’n allen totdat Chris die gaat beantwoorden” zeg ik.

Weer doorbreekt Chris de stilte:
“Herkennen jullie dat?”

Larisse begint te gniffelen,
“Nu doe je het ook, zegt Ayden.”

Chris kijkt enigszins beschaamd om zich heen.

“En ik denk dat het klopt dat we vaak op Chris wachten voor initiatief.
Terwijl veel teamleden zeggen dat we ook best zelfsturend kunnen zijn.”

“Wil je toetsen of de rest het ook herkend?” vraag ik.
“Ja eigenlijk wel. Wie herkent dat?”
Er gaan vele handen omhoog.

“Hoe kan Chris jullie hierbij helpen?” vraag ik.
“Door ons erop te wijzen” roepen ze nog net niet in koor.
Chris, de leidinggevende veert op. Zichtbaar vereerd.
Daarna kijkt hij mij aan.
“Is dat slim?”

“Wat gebeurt er als hij die rol op zich gaat nemen?” vraag ik het team.
“Oh ja natuurlijk. Dan gaan zij het niet doen” antwoordt Chris.

“Wat gebeurt er nu?” vraag ik het team.
“Je stelt ons een vraag en Chris geeft antwoord” zegt Barbara

“Dat vinden wij best fijn, maar misschien is het beter als we het zelf moeten doen, want daar leren we meer van.”

Het eerste kwartje is gevallen.

Wil je als teamcoach of leidinggevende ook meer van dit soort interventies leren? In september start weer een training ‘luie teamcoaching met grote impact’. Klik hier voor meer informatie en opgeven.

Over Firijn

Firijn ontgrendelt de kracht van groepen.

Er zit zoveel meer in een soepel werkend team. Meer plezier, meer inzet, meer commitment, meer snelheid en vooral: meer resultaat. In omzet, in klanttevredenheid, in prestaties, in efficiency, in kwaliteit. Om dat er uit te halen, moet je soms wél stevig ingrijpen. En dan heb je aan ons een goeie.
We hebben een behoorlijk afwijkende werkwijze van de meeste andere coaches.

In alles wat we doen nemen we de groep als geheel als uitgangspunt – niet het individu. Omdat we geloven dat échte verandering, verandering die blijft, alleen in de onderlinge dynamiek kan plaatsvinden. Het is de interactie die teams kan bouwen en breken.

Ben je geïnteresseerd geraakt? Aarzel in dat geval niet om contact met ons op te nemen. Wij zijn er voor je. En voor je team.

Slimme interventies

Wil je meer slimme teaminterventies leren?
In onze driedaagse training ‘luie teamcoaching met grote impact’
leer je hoe je met minder energie teams naar grote hoogtes coacht.

Verslaafd aan crisis

Hoe worden teams verslaafd aan crisismanagement en hoe breek je dit patroon? Lees over de valkuilen voor leidinggevenden en teamcoaches bij het begeleiden van teams die floreren in crisissituaties, maar vastlopen in de dagelijkse routine.

Een stil contract doorbroken

Leer hoe je als leidinggevende stille contracten doorbreekt binnen je team. Ontdek hoe duidelijke communicatie en het nemen van verantwoordelijkheid bijdragen aan teamgroei en eigenaarschap.

Hiernaast is het veel leuker

Dit team zit al twee jaar vast in conflicten. Door bewust adem te halen, mildheid te tonen, en kleine stappen te zetten, wordt er ruimte gecreëerd binnen het team om openlijk te communiceren. De leidinggevende begeleidt het proces zonder zich te laten meeslepen door de spanning, en helpt het team te realiseren dat ze samen uit de moeilijke situatie kunnen komen.

Waarom gelijke behandeling op het werk geen goed idee is.

Leiderschap begint bij eerlijkheid: door de confrontatie aan te gaan en teams verantwoordelijkheid te laten nemen, creëer je helderheid en ruimte voor verbetering. Durf het ongemakkelijke gesprek te voeren—de impact kan verrassend positief zijn.

Leidinggeven in rouw

Als leidinggevende voel ik me soms alleen, maar echte collega’s maken het verschil. In tijden van verdriet laat dit verhaal zien hoe steun en verbinding een team samenbrengen. Iedereen verdient een echte collega.