Als het teamproces wordt verstoord

by | 21 oktober 2021 | Luie teamcoaching

“Dat hebben we toch gewoon in de kast liggen.

Hoezo moeten we het daar nu weer over hebben?”
Vraagt Hugo. Om hem heen wordt driftig geknikt.

Ik ben aan de slag met een team en ze werken aan hun kernopdracht.
Ze hebben inderdaad een stuk liggen.
Een stuk van voor de samenvoeging van twee locaties.

“Dat stuk zegt nog niks over onze visie op samenwerking.
Daar zouden we het nu toch juist over hebben?”
vraagt Kaisa terwijl ze mijn kant op kijkt.

Als leidinggevende of teamcoach is het heel verleidelijk om je inhoudelijk te mengen in deze discussie. Als je wilt dat het team met elkaar in gesprek gaat is het slim om deze uitnodiging af te slaan.

Ik knik en blijf even stil.
Ik ben benieuwd hoe ze nu verder gaan.

Kijk eens rond wat je ziet gebeuren, leun achterover en houd je kaken op elkaar! Meestal neemt iemand uit het team initiatief om het gesprek te openen.

Aan de slag

Hugo neemt opnieuw het voortouw.
“Oké, dan kunnen we dat toch gewoon even aanvullen,
En dan zijn we klaar.”
Weer wordt er geknikt en ze gaan aan de slag.

Kaisa doet half mee en wisselt blikken uit met Irma.
Irma houdt ondertussen haar mond stijf dicht.
Niemand die haar ook iets vraagt.

“Volgens mij is het zo klaar” zegt Hugo terwijl hij eens rondkijkt.
Bijna iedereen knikt instemmend.

Luister naar wat de voorgrond je vertelt en kijk ondertussen naar wat je op de achtergrond ziet gebeuren. Welke reacties zie je daar? Welke ondertiteling zou je die geven? Bepaal dan of je daar een vraag over wilt stellen.

“Dus iedereen kan hiermee instemmen?” vraag ik
terwijl ik Irma en Kaisa uitnodigend aankijk.

Heb je mensen gezien waarvan je de reactie anders vond dan van de rest van de groep? Stel een vraag en kijk de betreffende personen aan. Meestal bevinden die zich op de achtergrond!

Het teamproces verstoren vraagt moed

Kaisa kijkt naar haar schoenen.
Zij is duidelijk niet van plan om de knuppel in het hoenderhok te gooien.
Ik blijf nog even stil.

Soms moet je geduld hebben als teamcoach, of zoals wij dat noemen lui zijn. Echt achterover leunen, wachten en ondertussen de stilte en de spanning die dat met zich meebrengt verduren.

Dan kijkt Irma mij aan en zegt
“Eerlijk gezegd niet”.

“Hoezo?” vraagt Hugo. “Staat niet alles erin?”
Hij is duidelijk niet blij met deze verstoring van het proces.
Ze waren net zo lekker bezig.

“Ik mis nog iets” zegt Irma.
Irma kijkt naar Kaisa.
Maar die blijft stug naar haar schoenen kijken.
Het is duidelijk dat zij dit heel ongemakkelijk vindt.

“Wat mis je dan?” vraagt Medy aan Irma.
“Fijn, dat je die vraagt stelt Medy” zegt Irma.
“Ik mis nog gelijkwaardigheid”.

“Huh, die snap ik niet” zegt Hugo.
“Nee, dat snap ik” zegt Irma vilein.

De spanning is om te snijden

Ik ben benieuwd of Irma nu doorpakt.
Om haar aan te moedigen kijk ik haar aan.

Ook hier geldt kaken op elkaar en kijk de mensen aan die je wilt stimuleren om hun mond open te doen.

“Bijna altijd als we iets nieuws moeten maken
Dan roepen jullie dat dat er al is.
Dat is dan een oud stuk van voor de samenvoeging van de teams.
En daarmee is het klaar.
Er wordt nooit aan ons gevraagd of wij ook iets
hebben of dat we er iets aan willen toevoegen.
Alsof wij niets belangrijks toe te voegen hebben.
Daarmee ga je voorbij aan de ervaring die wij meebrengen” zegt Irma.
Inmiddels met flink rode wangen. Zodra ze klaar is zucht ze eens diep.

“Maar je kunt toch altijd iets zeggen? ”probeert Hugo nog.
Hij vindt deze spanning duidelijk erg ongemakkelijk.

“Die ruimte voel ik niet” gaat Irma verder.

Wat vinden andere teamleden hiervan?
“Herkennen meer mensen dat?” vraag ik.

Dit is een vraag om te verbreden. Delen meer mensen de mening van Irma?

Kaisa knikt. En ook Lilian doet nu haar mond open.
“Ik vind het best lastig om iets in te brengen.
Jullie kunnen behoorlijk stellig overkomen.
Ik heb gewoon meer tijd nodig.
Maar voor ik het weet is het moment voorbij.
En is het besluit al genomen.
Dan voel ik niet de ruimte om er later op terug te komen”.

“Hoe zou je het dan willen?” vraagt Medy.

“Ik zou het fijn vinden als jullie ook eens vragen hoe
wij iets hadden geregeld op onze locatie.
Dat jullie ons eens vragen naar onze kennis en ervaring.
Die lijkt er helemaal niet toe te doen in dit team.
Dat vind ik echt zo zonde” zegt Irma.
Ze slikt een paar keer. En dan kijkt ze Hugo met vochtige ogen aan.

De oogst

Wat volgt is een mooi gesprek over de plek
die iedereen heeft en krijgt in dit team.
Bij de samenvoeging zijn ze hieraan voorbijgegaan.
Ze leren elkaar en elkaars gebruiksaanwijzing beter kennen.

Zo weet Irma nu dat Hugo vaak iets heel stellig zegt,
maar dat hij het prima vindt om teruggefloten te worden
of nieuwe input te krijgen.
En Hugo weet dat Irma het fijn vindt
uitgenodigd te worden om haar ideeën te delen.

“Wat is er nu veranderd?” vraag ik?

Teams hebben niet altijd door dat ze op een andere manier met elkaar in gesprek zijn. Je helpt een team door de resultaten te oogsten.

“Volgens mij hebben we een mooi begin gemaakt met opener communiceren” zegt Hugo.
Ik heb het gewoon niet door als ik te dominant ben.
Ik ben gewend dat mijn collega’s mij daarop aanspreken,
maar ik vergat misschien dat nieuwe collega’s die ruimte nog niet voelen.
Het laatste dat ik wil is dat wij het stempel krijgen dat we alles bepalen.
We moeten het echt samen doen.

“Voelt dit meer als samen?” vraag ik aan de rest.
“Zeker!” zegt Irma.
De rest knikt bevestigend.

Over Firijn

Firijn ontgrendelt de kracht van groepen.

Er zit zoveel meer in een soepel werkend team. Meer plezier, meer inzet, meer commitment, meer snelheid en vooral: meer resultaat. In omzet, in klanttevredenheid, in prestaties, in efficiency, in kwaliteit. Om dat er uit te halen, moet je soms wél stevig ingrijpen. En dan heb je aan ons een goeie.
We hebben een behoorlijk afwijkende werkwijze van de meeste andere coaches.

In alles wat we doen nemen we de groep als geheel als uitgangspunt – niet het individu. Omdat we geloven dat échte verandering, verandering die blijft, alleen in de onderlinge dynamiek kan plaatsvinden. Het is de interactie die teams kan bouwen en breken.

Ben je geïnteresseerd geraakt? Aarzel in dat geval niet om contact met ons op te nemen. Wij zijn er voor je. En voor je team.

Slimme interventies

Wil je meer slimme teaminterventies leren?
In onze driedaagse training ‘luie teamcoaching met grote impact’
leer je hoe je met minder energie teams naar grote hoogtes coacht.

De kunst van nee zeggen: Lessen uit mislukte teamcoaching

Een zeer leerzame ervaring uit onze carrière: We namen een opdracht aan voor teamcoaching in een onderwijsinstelling. Ondanks ons initiële enthousiasme, bleek de opdracht problematisch omdat we verschillende waarschuwingssignalen tijdens de contractfase over het hoofd zagen. De belangrijkste les die we hieruit trokken, is dat we als consultants altijd bereid moeten zijn een opdracht te weigeren als de voorwaarden voor succes niet aanwezig zijn. We beschrijven vijf ‘alarmbellen’ die we negeerden en hoe dit leidde tot een onbevredigend resultaat. We leerden het belang van scherp contracteren en het serieus nemen van waarschuwingssignalen.

Teamcoaching zonder drijfverentests

Bij onze teamcoaching gebruiken wij geen drijfverentests. Dit komt omdat dergelijke tests niet altijd inzicht geven in de samenwerking en interactie binnen een team. Wij geloven dat de groep sterker is dan het individu en richten ons op de teamdynamiek. Teams conformeren zich aan de geschreven en ongeschreven regels van het team, en duurzame verandering ontstaat door de interactie te coachen in plaats van individuen. Het doel is dat teams zelf verantwoordelijkheid nemen voor feedback en aanspreken, waardoor de verandering voortduurt ook als de coach weg is. Door respectvol terug te leggen wat bij de organisatie, leidinggevende of team hoort, kunnen wij het meest betekenen voor een team.

Kleine stappen met grootse effecten

Tijdens een training voor interne teamcoaches oefenen deelnemers met luie teaminterventies en het geven van scherpe feedback. Ze kiezen een focuspunt en vertalen dit naar concrete stappen. Dit proces helpt bij het tonen van lef, het geven van gerichte feedback, en het creëren van succeservaringen door kleine, haalbare stappen. Zo blijft verandering leuk en makkelijk, wat zorgt voor blijvende resultaten.

Niet poepen op het schoolplein

Tijdens een schooloverleg ontstaat een discussie over miscommunicatie en verantwoordelijkheid. Martin confronteert de directeur met het gebrek aan actie tegen collega’s die zich niet aan afspraken houden. Tessa neemt zijn feedback serieus en belooft actie te ondernemen.

Teamcoaching is niet altijd zonder gevolgen

  Ik heb een overleg met onze opdrachtgever, het clusterhoofd, en de leidinggevenden van de afdeling die wij begeleiden bij een urgente verandering.  “Wij hebben ook nog wel een puntje van orde dat we willen inbrengen...” zegt één van de leidinggevenden. Zo klein...